IRITZIAK
Gutxitua nahi dute euskara
Nerea Guijarrubia Garzia | 2023-10-20 13:54:00
Euskararen aurka aritu ziren, ari dira eta... azken hilabeteotako epaiek hori baino ez dute adierazten. Hizkuntza gutxitua nahi dute euskara, bigarren edota hirugarren mailakoa, soinu polita duena baina ez diona inori trabarik egiten lanpostu publikoa erdiesteko. Kutsu erromantikoa duena baina funtzionaltasun handirik gabe, ez dezagun pentsa Euskal Herrian euskaraz bizi gaitezkeenik.
Oraingoan udal-legetik eratorritako dekretuak izan ditu jopuntuan ezaguna dugun eskuin-muturreko alderdi faxistak (izenda dezagun egoki izana). Bazterketa ei da euskarari lehentasunezko tratamendua ematea. Antza, soziolinguistikan eta hizkuntza gutxituen tratamenduan sasi-adituak ditugu alderdi espainiarrean, baita botere judizialean ere. Hala, 79ko estatutuan jasotako euskararen ofizialtasuna ilusio hutsa baino ez da euskaldunontzat, baita ondoren heldutako lege eta dekretu guztiak ere. Ez baitira izan kapaz eraso horiei guztiei balazta jartzeko.
Oraingoan, aipatu alderdia izan da baina, badira sindikatu, talde eta norbanako euskararen normalizazioaren aurka etengabe ari direnak, euskara gutxitua, baztertua, desio dutenak. Euskaldunen hizkuntza eskubideen urraketa lege egitea desioko luketenak.
Begirune kontua baino ez da, hizkuntza bati, hiztunei, herri bati.
Polarizazioak ez dio inoiz elkarbizitza ekarriko jendarte bati, baina begirune ezak ere ez.
Eta hizkuntza gutxitu baten hiztunok ez gara errespetatuak izaten ari. Besteak beste, ez dugunean bermatuta euskararen erabilera eremu publiko guztietan, gure hizkuntza normalizatzeko urratsak administrazio guztietatik ez direnean egiten, herritarrak euskalduntzea ezinezkoa egiten duten hezkuntza ereduak betikotzen direnean, lanpostu publikoak hizkuntza eskakizunen derrigortasun datarik gabe sortzen direnean edota elebitasunaren izenean haur euskaldunari gaztelaniaz egiten dionean Udal-kiroldegiko igeriketa begiraleak edota Udal Musika Eskolako irakasleak.
Horietan eta beste hamaika egoeratan errespeturik gabe tratatzen gaituzte. Eta ez errepetatzea erasotzea da. Ez du balio “ez daukat ezer euskararen kontra” esateak, jarraian eraso diren erabaki politiko zein judizialak sustatzen eta babesten badituzu.
Hizkuntza gutxitu batek biziberritze plan integrala behar du, biziraungo badu. Espazio publiko guztietatik hasita eremu pribatu eta pertsonal guztietara hedatu arte. Jendartean estatusa aitortu, eta legediarekin batera haren aldeko jarrera eta eguneroko praktika sustatzea. Urrun gabiltzalakoan nago. Esan barik doa, soziolinguistikari buruz hitz egiteko, gutxieneko jakintza ezinbestekoa dela (fisika kuantikoari buruz hitz egiteko, haren gutxieneko nozioak jakitea beharrezkoa den bezala).
Ez duenak euskara normalizatua nahi, gutxitua izatea nahi du, eta horretarako erasotzea du bide. Hizkuntza bat, kultura bat, nazio bat... banagaitzak baitira hitzok.
Zalantza izpirik gabe, batzuek gutxitua nahi dute euskara, gure nazioa ahul nahi duten bezala. Baina nahikoa dugu: Euskal Herrian bizi garen euskal herritarrak gara, euskaraz egiteko hautua egin eta eskubidea daukagunak, eta azaroaren 4an Bilboko kaleetan hori aldarrikatuko dugu.
Itsasoak dakarkiguna
Arantza Gutierrez Paz | 2023-09-21 10:09:00
Irailaren 16an berriz ere Itsasoak dakarrena izeneko ekintza antolatu zuen Getxoko Ongi Etorri Errefuxiatuak plataformak; honako honetan, berriz, itsasoak Mediterraneo eta Atlantikoak bereziki Europara heldu nahian iresten dituen pertsonengan ez ezik, gurera heltzen diren horiengan ere arreta jarri nahi izan du.
Heltzea izugarrizko garaipena den arren, iritsi ondoren bizirautea ere ez da bat ere erraza. Eta gure gizartea batzuetan itsaso bat baino ankerragoa izan daiteke… Kasualitatez, Ereagan pertsona batzuek bidaia segurua eta guztientzako harrera duina aldarrikatzen genituen bitartean, oso hurbil luxuzko gurutza-ontzia ikusten genuen. Horiek ere ekartzen dizkigu itsasoak, eta alfonbra gorriko ongi-etorria ematen zaie, turistak baitira, ez migratzaileak.
Batzuek eta beste batzuek gurera heltzeko egin behar duten bidaia-motari buruzko gogoetatik haratago, hona ekarri nahi dut halako turismoak (lehenengo munduko beste jardun askorekin batera) eragiten dituen hondamenaren ondorioz ere pertsona batzuk beren jatorria uztera behartuta daudela, aldaketa klimatikoa baita migrazio askoren atzean dagoen faktore bat.
Klima-aldaketa, Hegoaldearen errekurtsoen ustiapen basatia, interes ekonomikoengatik Mendebaldetik babesten diren erregimenek kolektibo batzuengan (emakumeak, LGTBI+…) eragiten duten errepresioa, etxe ondoan dugun arma-enpresek elikatzen dituzten gerrak… Horiek guztiak daude gurera etortzen erabakitzen dutenen atzean, eta guk bultzatu ditugu, batzuetan erailtzen dituen itsaso hori atzean uzten duten lurraldea baino segurua delako, gurera heltzean, bizitza duina egiteko ametsa zain dagoela uste dutelako. Beraz, migrazioa eragiten duten faktoreetan eragiteko gaitasun gutxi dugula uste baitugu, gutxienez, heltzen direnei harrera ona egin diezaiegun.
Retos y oportunidades: el PGOU
Ibon Rodriguez Larrinaga | 2023-09-11 12:27:00
El nuevo mandato municipal que se inició tras las elecciones municipales de mayo ha abierto en Getxo la oportunidad de enfrentar el gran reto de estos próximos 4 años de una manera diferente, una oportunidad que debemos aprovechar.
Sin duda alguna, el desafío más inmediato al que se enfrente la política municipal y la ciudadanía getxoztarra es la aprobación del nuevo Plan General de Ordenación Urbana. Se trata de un plan de enorme transcendencia que condicionará la vida de generaciones futuras y diseñará el Getxo de dentro de 20 años.
La situación actual no es buena, el PGOU vigente aprobado por el PNV en 2001 es una catástrofe climática y sociológica que pone el futuro de Getxo a los pies del cemento por encima de las necesidades de las personas. La pérdida de zonas verdes naturales, la pérdida de patrimonio, el alto precio de la vivienda, el declive socioeconómico y las miles de personas jóvenes que forzadas han dejado nuestro municipio son testigo trágico de sus efectos.
El PGOU ahora en discusión, propuesto por PNV y PSE, no es más que un ejercicio de Greenwashing. Es cierto que salva algunas zonas verdes en Azkorri, pero esa es la única bondad que se le puede atribuir a dicha propuesta. Está diseñado, una vez más, en beneficio de constructoras y vendedores de cemento, por encima de las personas y sus vidas y sin un modelo claro de ciudad. La actividad económica, sin planificar, se expulsa del centro urbano, los barrios son olvidados y no se contempla un cambio radical acorde con la emergencia climática. Y qué decir de la vivienda, sigue apostando por un modelo privado limitando la vivienda pública de alquiler a los mínimos establecidos por ley.
Pero, tras las elecciones, el PNV, para aprobar el PGOU, al igual que otros asuntos, como los presupuestos municipales, necesita apoyos. En qué dirección elija dichos apoyos condicionará el modelo de pueblo que tenemos. Tres opciones se le presentan, el modelo PP, el cambio del que EH Bildu es garantía o el apoyo de Elkarrekin Podemos.
Lo visto hasta ahora no augura nada nuevo. Resulta evidente que el PNV ha escogido al PP como socio preferente de la legislatura. Son varios los acuerdos que ambas formaciones han hecho efectivos con un PSOE atrapado entre fuerzas de derecha. Evidentemente, desde una opción de izquierdas y abertzale, el PP es el peor compañero de viaje que se puede elegir, y más aún cuando toca definir el Getxo de dentro 20 años.
Desde nuestra posición de oposición responsable y constructiva nuestra labor es proponer, impulsar un cambio a la izquierda, y sobre todo responsabilidad. Responsabilidad con los y las getxoztarras y responsabilidad con las generaciones venideras, Getxo no puede seguir sometido al cemento, de espaldas a la gente joven, construyendo un municipio sin actividad económica.
El PNV ha tomado una decisión: a la derecha y hacia el cemento. Hemos de evidenciar el error, generar el cambio. Los resultados electorales dejaron claro que la prepotencia mostrada por la mayoría absoluta anterior no era una buena manera de hacer. No parece que todavía se hayan percatado. Sirva como ejemplo que desde mayo no ha habido ninguna comunicación bilateral oficial entre PNV y EH Bildu, ni siquiera de carácter protocolario, y entre tanto, el PP es el socio escogido para sueldos, liberaciones, y el PGOU. Un error que hay que enmendar.