IRITZIAK

Ez da ezer aldatu: betikoek beti bezala jokatzen dute

Sandra Egiluz | 2021-06-03 11:07:00

Aurreko egunean, nire kuadrillakoekin nengoela zeozer hartzen herriko taberna batean, norbait hasperen egin eta kexati “normaltasunerako” gogoaz mintzatu zuen. Hirugarren garagardoarekin batera hasi ginen horren inguruan filosofatzen.

Denbora luzez egon gara egun berdinak bizitzen eta beti gai bera jorratzeko kondenarekin: koronabirusa. Eta hori guztia, gainera, etengabeko osasun-krisiaren jarraipen informatiboarekin, agian gehiegizkoa eta obsesioa bihurtu egin dena. Zifrak, neurriak, planak eta gainerako larrialdi-jarduerak, eguneroko parteari kasu eginez eta emaitza gogorrak ikusten.

Telelana modu behartsuan iritsi zitzaigun, baina badirudi behin beharra igarota, enpresek metodo hori aukeratzen jarraitzen dutela. Gainera, bere abantaila guztiez konbentzitzen saiatzen ari dira, eta are gehiago, lortzen. Lanaldi luzeegiak, lana eta arlo pertsonala bereizteko zailtasunak, argiari eta Interneti dagokienez egindako aparteko gastua eta, nola ez, gizarte-harremanen falta. Hori guztia da telelana.

Ikuspegi honekin, errutina jasanezina sublimea ere bihurtzen da, eta azkenean, gure betiko egunerokotasuna besarkatu egin dugu bizitzak eman digun bertute handi gisa. Gaur, eskertzen dugu kalera irten ahal izatea, 8 orduko lanaldia izatea edo enpresak lan-tresnak ordaintzea. Ez naiz erantzukizunez ari horrelako osasun-krisi baten aurrean, baina orain konturatzen gara ez dela ezer aldatu.

Horren guztiaren atzean, ezkutatu nahi izan duten beste joko zikin bat egon da. Joko horretan, berriz ere, herritarren askatasunak mugatu egin dira, eta, horrela, birusa aitzakiatzat hartuta, euren nahierara maneiatzen gaituzte. Txertoez ez hitz egiteagatik. Txertoen atzean joko politiko, ekonomiko eta estrategiko bat dago, osasun-kezkatik oso urrun dagoena.

Argi ikusi egin dugu; askatasun demokratikoak murrizteko, militarrei paper berrituak emateko, migrazioari mugak ixteko eta nazionalismoa herrialdeen arteko lankidetzaren aurrean goraipatzeko balio izan du pandemiak. Azken urteetan ugaritu egin diren gobernu eta politikari autoritarioen neurrira egina dirudi koronabirusak.

Poliziaz berba egin dezagun

Paul Laka Garamendi | 2021-05-11 09:34:00

Euskal Herrian, tabua da gure burua ezkertiar eta abertzaletzat dugunontzat poliziaz hitz egitea; ez bada amorru betez gaizki esaka aritzeko. Izan ere, arrazoiak soberan ditugu horretarako. Baina salto egitera noa, ea hor behean urik dagoen.

Jakina da estatuaren indar errepresiboek gurean kontrakotasun osoa (izan) dutela, horren adierazle izanik Alde Hemendik! aldarria. Hala ere, Guardia Zibilaren lekua hartzetik, azkar batean egin zuen salto Ertzaintzak estatuaren defentsaren lehen lerro izatera. PNVren jostailu bihurturik, ekinaren ekinaz, izaera integral bat garatzen joan da; izaera zipaioa argiki. Zentzu horretan, Joxemari Agirreren (¿Cipayos? Policía vasca o brazo armado del PNV) hausnarketarekin bat egiten dut. “Beste askorekin batera, egin beharreko nazio eztabaida dugu polizia ereduarena, baina, bitartean, ozen eta garbi esan beharra dago: Herriarena ez delako, Ertzaintza hau sobran dugu.”

Ez naiz sartuko beraz, beharrezkoa den eztabaida sakon eta zailean, bihotza bero  izanik ere (ostiraleko irudien ostean are beroago) burua hotz aurre egitekoa dena. Ez naiz sartuko Ertzaintza eraldatzea posible ote den eta horretarako zer bide urratu beharko genituzkeen hausnartzen.

Bereziki arduratzen nau Udaltzaingoa Ertzaintzaren modeloarekin parekatu nahi izateak. Izan ere, EAEko Polizia Lege berriarekin, eta batez ere udaltzainen kontratazio modeloaren aldaketarekin, PNVren aspaldiko ametsa den hori errealitate bilakatzen ari da: gure herrietako udaltzainak Ertzaintzaren zerbitzu hutsera mugatzen diren morroi bilakatzea. Nik, kontrara, getxoztarron zerbitzura dagoen Udaltzaingoa nahi dut.

Edozein gizartek, herritarrok gure eskubideez gozatu al izateko, nolabaiteko segurtasuna bermatu beharra dauka. Segurtasunik gabe, ez dago eskubiderik. Edo, beste modu batera esanda, ez dago eskubiderik hauek garatzeko baldintzarik ez badago. Izan ere, eskubideak askatasun egoeran bermatzen dira, eta ez dago hauek askatasunez garatzerik baldintzatzaileak diren egoeretan. Hori bai, segurtasuna ez da inoiz bere horretan helburu bilakatu behar, askotan egiten den legez. Segurtasuna eskubide eta askatasun horien gozamenerako baldintza da, ez besterik. Eta nik, horrela zintzoki uste dudalako diot, iritzia daukat komunitate orok bere burua autoantolatu eta, lan banaketa eraginkorraren filosofiari eutsiz, segurtasun hau bermatzearen ardura zehatza duen kidego bat osatzeko beharra daukala. Nire eskubideak zureak hasten diren lekuan bukatzen badira, behar ditugu, norberaren momentuko iritzi pertsonalaren gainetik, hau kudeatzen lagunduko diguten arauak, eta noski, baita hauek errespetatzen direla bermatuko duten mekanismoak ere. Mekanismo horietako bat da polizia.

Baina polizia ez bada printzipio honetan oinarritzen, laster pasatzen da soilik errepresiboa den indar hertsatzaile izatera. Herritarron eskubide eta askatasunen jarduera librea babestea helburu izatetik, herritarron kontrola bermatzeko aginte aparatu izatera azkar batean egin dezake salto. Herriaren zerbitzura eta komunitate horren parte izatetik, herritarren kontra eta komunitatea etsaitzat izatera salto.

Ardura oso handia da beraz, komunitatearen aginduei men eginez, honen interesen arabera norbanakoen eskubideak eta askatasunak era puntualean (eta beti salbuespen gisa) mugatzea. Ez da edonork har dezakeen ardura. Elkarrizketarako dohaina, pedagogia handia, autokontrol sakona, hurbiltasuna eta zerbitzatzen den komunitatearen jakintza sakona, eta beste hainbat gaitasun behar dira. Baita kontrol mekanismo zorrotzak ere. Bestela, arbietrateari ateak irekitzen zaizkio.

Baina gaur egun, udaltzainek Arkauten, eta oso labur, jasotzen dute formakuntza. Edonor izan daiteke udaltzain, edozein direla bere gaitasunak eta ezagutza maila. Nola da posible? Irakasle izateko, mediku izateko, gizarte hezitzaile izateko, formakuntza handia jaso behar da. Ardura handiko eginkizunak diren heinean, prestakuntza handia eskatzen zaie ardura horiek beteko dituzten kideei. Baina komunitatearen mesedetan botere maila altua ematen diegun kideei, legez autoritate gisa izendatzen ditugun horiei, porra eta pistola gerrian paseoan dabiltzan horiei, ez zaie ia inolako prestakuntzarik eskatzen. Gaur egun askorentzat polizia egitea irtenbide erraza (eta azkarra!) bilakatzen ari da. Soldata duina, inpunitatea eta besteen gainetik egotea dakar. Boterea hartu eta nahieran erabiltzea, besteak zapaltzeko. Eta dena gure poltsikotik ordainduta!

Panorama honekin, ez da harritzekoa Txiki-Otaegi enparantzan inongo istilurik egon ez, eta udaltzain batek sortu izana. Makarrarik ez dugu nahi gure kaleetan zehar komunitatea erasotzen. Are gutxiago guk ordainduta bere gastuak. Ez dugu nahi ezta ere hizkuntza eskubideak bermatu ez, eta zapaltzen dituen udaltzainik. Ez dugu gustuko konfinamendu garaian sortutako zaintza sareekin harremana estutu eta lagundu beharrean, isunen mehatxuekin ibili zen polizia. Baina zoritxarrez, asko dauka horretatik.

Norabidea aldatzera behartzen ez baditugu, etengabeko tentsio eta gatazka sortzaile izango den udaltzaingo baten aurrean topatzeko arriskua daukagu. Ez da txantxetarako kontua. Herri bezala mahai gainean kolpea eman eta nahikoa dela esateko ordua heldu delakoan nago. Ez da gazteen arazoa soilik, arazo hau denona da, eta garaiz heldu ezean, gureak egin du.

Bada garaia, getxoztarrok merezi dugun kalitatezko zerbitzu publiko gisa jardungo duen udaltzaingo bat sortzeko, herritarrekiko hurbila, proaktiboa eta jendartearen beharrei erantzungo diena, berdintasun baloreetan oinarrituko dena eta jardunbide demokratikoa izango duena. Erabaki politikoa da. Eta gure zerbitzura baino, gure kalterako dauden udaltzainak, kanpora. Has dadila udal gobernua Txiki Otaegin istiluak sortu zituen udaltzain hori kanporatuz. Ez da gehiegi eskatzea. Bestela, jarraituko dugu polizia gorrotatzen, zer erremedio!

EPPK: la historia de una gran victoria

Iñaki Gonzalo "Kitxu" | 2021-04-19 20:54:00

Los y las presas políticas vascas siguen siendo la herida por la que sangra nuestro pueblo. Una herida que nos pone ante el espejo de lo que fuimos y de lo que somos y seremos en el futuro como colectividad.

En Getxo demasiadas personas, aitas y amas, hermanos y amigas siguen viajando todos los meses por las carreteras de la dispersión, siguen atentas al teléfono siempre a la misma hora, con el corazón en un puño, siguen preparando el paquete cada dos semanas, soñando con levantarse una mañana y ver el  final de la pesadilla.

Olvidarnos de su existencia, hacer como que ésto no va con nosotras, relativizar el drama que siguen viviendo nuestros y nuestras represaliadas es como renunciar al derecho a reivindicarnos como sujeto político con aspiraciones a ser dueños de nuestro propio destino.

Los que hemos pasado muchos años alejados de nuestros seres queridos, encerrados en inmundas ciegas a cientos de kilómetros de Euskal Herria, sabemos de lo importante que es sentir la solidaridad de nuestra gente, recibir esa carta con la caligrafía reconocible, esa visita que ilumina el locutorio, ese guiño cómplice… Es el aire que nos permitió resistir y decir hoy alto y claro que la historia de los y las presas políticas vascas es la historia de una gran victoria.

Intentaron aniquilarnos como personas y como militantes y para ello utilizaron todos los medios a su alcance, los más crueles, el aislamiento, la dispersión, la violencia física y psicológica… Lo intentaron todo pero aquí estamos, con la cabeza bien alta, aportando nuestro bagaje militante a una sociedad en construcción.

Tenemos que perseverar, no desfallecer, seguir enviándoles nuestra fuerza y solidaridad hasta que el ultimo y la ultima presa abandonen la ultima cárcel. Se lo debemos. Nos lo debemos. Para que su historia siga siendo la historia de una gran victoria.