¿Habrá explicado porque el año pasado, entre un “criterio” y otro, se eliminaron 553 propuestas vecinales de un total de 561 y solo quedaron para votar las 8 que les interesaban?
¿Habrá explicado que hace un par de años la propuesta que más repitió la gente de Getxo (la instalación de pedal en los contenedores con 71 propuestas) no se sometió a votación porque no les interesaba?
¿Habrá explicado porque en 2021 a pesar de que la propuesta más veces realizada fue la de recuperar las ayudas a familiares contra la dispersión está fue eliminada porque no era de interés general (la convivencia no es de interés general al parecer)?
¿Habrá explicado que una propuesta que se realizó una sola vez, como es pintar el trinquete, (se les había pasado cuando pintaron el resto de frontones) fue considerada como de interés general y se sometió a votación?
¿Habrá explicado a vecinos y vecinas que en un inicio las propuestas “que no eran acordes con el proyecto del equipo de gobierno” no se admitían para votación?
Este año las cosas no mejoran
Este año, ya van varias propuestas rechazadas. Cuando una persona propone que se realice el vaciado de contenedores de botellas y papel, más a menudo, (esto es que se aumenta la frecuencia) y PNV y PSE eliminan la propuesta con el argumento de que “ya se realiza”, lo que están haciendo es rechazar y ocultar la crítica. La petición es que se haga con mayor frecuencia. ¿Explicará la alcaldesa a la persona proponente por qué su propuesta se rechaza?
Otra propuesta de este año pide iluminar la zona de Churruca, y el ayuntamiento dice que gracias, pero no, que eso no se votará, que ellos ya están cambiando las “luminarias”. También se rechaza acondicionar la acera de Sarrikobaso “porque no es de interés general, tampoco es de “interés general” una cubierta en la escuela San Martín.
A la ciudadanía se le pide que las propuestas sean realizables en un año, pero luego el Ayuntamiento no cumple. De las 8 propuestas aceptadas para 2021, más de la mitad está sin realizar. Para 2020 se “aprobó” reformar el Aula de Cultura de Villamonte, o instalar un parque canino, y nada de eso se ha hecho.
Los presupuestos participativos los utilizan PNV y PSE para justificar su gestión y derivar presupuestos a áreas de su interés.
Los manipulan y con eso hacen un flaco favor a la participación ciudadana. Si preguntas a la ciudadanía debes de estar dispuesta a escuchar sus críticas y propuestas de mejora, rechazar todas ellas es una muestra de autoritarismo y sordera institucional. Y si preguntas, debes estar dispuesta a cumplir, no rechazar propuestas con razonamientos absurdos. Pero, para PNV y PSE los presupuestos participativos son una mera operación de maquillaje.
En ocasiones, y a pesar de la profunda desconfianza, hemos animado a participar en dichos presupuestos, pero la paciencia se nos ha agotado. Aita me preguntó, ¿hijo qué hago propongo algo? Y le respondí, si te interesa hazlo, pero mucho me temo que va a ser tiempo perdido.
Bizkaiko helburua 25.000 sinadura lortzea da, eta 111 udalerritan egingo den kanpaina batean.
Erregularizazioa da gurean bizitza garatzea erabaki duten pertsonen eskubideak bermatzeko lehenengo atea; hori gabe, oso egoera zaurgarrian daude, eta abusuen biktimak izateko arriskua areagotzen zaie (lan-esplotazioa, poliziaren sarekada arrazistak…).
Paradoxikoa bada ere, Herri Ekimen Legegilea bultzatzen duten pertsonek beraiek, eezin dute sinatu, erregularizaziorik ez dutelako. Hori dela eta, eta Getxo ere harrera herria izatea nahi dugula argi utzita, sinaduraren bidez gurean lan eta bizi nahi duten pertsona guztiontzat, edonondik etorriak badira ere, eskubideak bermatuko dituen erregularizazioa eskatzeko deia egin nahi dut tartetxo hau aprobetxatuz.
Datuak, Eustatetik ateratakoak, benetan dira deigarriak:
- adinekoentzako egoitzetako (erresidentzietako) plaza kopurua, 65 urte eta gehiagokoen mila pertsonako emanda, 23.27 besterik ez dira Getxon, EAEn adierazle horrek berak 42.06 balioa hartzen duelarik;
- eta beste horrenbeste adineko pertsonentzako eguneko zentroetako plazen kopuruari dagokionez: 4.28 plaza Getxon, EAEn 9.05 denean (datu hori ere 65 urte eta gehiagokoen ‰etan).
Azken urteetan bizitzen ari garen pandemia luze eta gogaikarri honek hainbat gauza utzi ditu agerian, besteak beste eredu ekonomiko kapitalista basatiaren muga ekologikoak, neurriz gaineko globalizaziori loturiko arazo produktiboak, osasun sistema publikoen zaurgarritasuna eta prekarietatea… Eta horiekin batera, zaintzaren krisia ere jarri digu muturren aurrean, lehendik ere existitzen zen problematika eta egoera, orain gordinkiago azaleratu dena zaintza beharrak areagotu diren honetan.
Zaintzarena, gai konplexua eta konponbide estrukturalak behar dituena, zaintza lanaren errekonozimendutik hasi eta zaintzen ardura kolektiboan oinarritu behar direnak. Ez duelako balio orain arte bezala lan hori guztia emakumeen bizkar uzteak, ez du balio eta gainera ez du funtzionatzen, jada emakumeok ezin dugulako (ez gaude full time etxean eta zaintzara dedikatuak, enpleguaren munduan ere bagaudelako); eta gainera ez dugulako nahi, denon onurarako den lan hori denon artean egin behar dugula uste dugulako.
Eredu zaharrak jada ez du funtzionatzen eta eredu berri baterako trantsizio batean gaude, zaintza beharren zati geroz eta handiago modu kolektiboan eskaintzera eramaten gaituena. Baina a zer nolako trantsizioa!! Sistema kapitalista patriarkal honetan askotan gertatzen den moduan, erabat kaotikoa izaten ari da, agintari publikoen aldetik planifikazio eta antolaketa seriorik gabe, negozio pribatuari esparru zabala utziz. Hain zabal, ezen eskaintza pribatua publikoa baino askoz handiagoa den (Bizkaian, zahar egoitzen artean 46 dira titularitate publikokoak eta 180 pribatukoak; eta plazei dagokienez, 3272 publiko eta 8177 zentro pribatuetan).
Sektore publikoak ardura berezia du hori guztia berrantolatzen eta egituratzen. Pertsonen beharrizan oinarrizkoenak, hala nola osasuna edota zaintza beharrak, ezin dira errentagarritasun pribatuaren arabera kudeatu; ez, pertsonak erdigunean jarriz eratu nahi dugu Euskal Herri berria eta hori da gure apustua zaintzen arloan ere.
Zahar egoitza eredu aurreratuak nahi ditugu: egoiliarren komunitatea den auzo edo herrian txertatuak, bertokoen hizkuntza errealitaterekiko sentsibilitatea dutenak, adinekoen beharrak eta beren duintasuna uztartzen duten bizitegi egiturak dituztenak, etxeekin antza dutenak; kualifikazio egokia eta lan baldintza duinak dituzten langileen eskutik. Eta titularitate publikokoak , pertsonen bizi beharrekin negozioa egingo ez denaren berme sendoena izateaz gain horiek direlako ardura publikoari exijitu ahal zaion kudeaketa humano eta eraginkorra benetan ziurtatu dezaketenak.
Eginkizun horretan Getxotik bertatik has gaitezke, are gehiago lehenbailehen hasi beharko ginateke, izan ere lehenago datuetan islatuta ikusi dugun moduan oso atzetik gabiltza, oso urrun EAEko batezbestekotik. Ordua da Getxon zahar egoitza publiko moderno, aurreratu eta kalitatezko gehiago eskaintzekoa. Arrazoiak begi-bistakoak: batetik, behar horiek egon badaudelako; bestetik, getxoztarrek gutxienez inguruko herritarrek duten ekipamendu eta prestazio maila berak izateko eskubidea ere badugulako; baina batez ere, kalitatezko zaintza kolektibo publikoa delako historikoki eta bidegabeki emakumeen bizkar utzi den zaintzen gainkarga ikusezin hori pixkanaka arintzen eta zuzentzen joateko modurik egokiena eta justuena.