Mirene Begiristainen, Gipuzkoako EH Bilduren batzarkidearen iritzi artikulua

| 2020-04-02 11:53:00

Imajinatzen jarrita zertarako balio dezaken covid-19ak, izan dadila elikadura burujabetzaren teoriatik praktikara pauso eta prozesu sakonak emateko.

 

Lagun on batek dio gauzak zergatik gertatzen diren baino, zertarako gertatzen diren galdetzea hobe dela. Askotan gogoratzen dut Aitziberren ñabardura hori; eta covid-19a gurera etorri denean ere, zein ñabardura aproposa den jabetu naiz.

 

SARS-CoV-2 izen zientifikoa du; baina, covid-19 bezala ezagutzen dugun gehiengoari datu, galdera, kezka… asko ekarri dizkigu, erantzun ziur gutxi oraindik. Harrigarria bada ere, eztabaida nagusienetakoa izan da ea jarduera ekonomikoa pertsonen zaintzaren eta beharren aurretik jarri behar ote dugun. Zaintzaren eremu horretan kokatzen ditut azken egunotan baserritarren eta elikagaien hornikuntzaren inguruan hartzen -edo ez hartzen- ari diren neurrien eztabaida. Izan ere, elikaduraz ari garenean, jarduera ekonomiko batetaz harago, bizitza sostengatzeko oinarrizkoak ditugun beharrez ere ari garelako: bai elikagaien ekoizpena, bai inguruaren zainketa, bai horniketa, bai janariaren prestaketa… bai, behinik behin, nekazaritza iraunkorraz ari bagara.

 

Beraz, elikaduraren eremuan, zertarako etorri da covid-19a? Bada, dauden dinamikak biluztera, bai norbanako kontsumo jokaeratan, baina bereziki kolektiboki ditugunak nabarmentzera. Elikadura kate globalak gailentzen dira egungo elikadura sistemaren ereduan. Milaka kilometro bidaiatzen duten elikagaiak eta supermerkatuetako apaletan ernetzen edo hazten ez diren horien erosketak handitzen diren bitartean, saltzeko arazoak dituzte jatetxe, taberna, eskola, haurtzaindegi, azoka edota beste zuzeneko aukerak erabiltzen dituzten baserritarren ekoizpenek. Azken urteetan zuzeneko salmenta bide eta ekimen asko sortu direla ikusi dugu, eta ordu gutxitan egoera berriak eskatzen duen egokitzapenak beste ekimen asko martxan jarri dituela irakurtzen gabiltza; herriz herri, boluntario sareen bultzadaz, elkarte eta kolektibo desberdinen eskutik. Guztiei esker egoera bideratzen dabil orokorrean. Betiko lez, baina inoiz baino gehiago, lankidetza garaia.

 

Ekimen hauen ezaugarri nagusia da elikadura osasuntsu eta iraunkorraren aldeko ekimen kolektiboak direla. Covid-19a erakusten ari zaigu etxean bizirauteko zenbateraino dugun komunitatearen beharra; gure interdependentzia. Ikusezinak ohi diren zaintza lanak ezinbestekoak direla sentitzen dugu, elkar-zaintzeko osasun neurriak denok hartu behar ditugula, oinarrizko beharrak lehenetsiz. Eta oinarrizko beharren artean elikadura, tokikoa, konfiantzazkoa, saretua, iraunkortasunari eta lurrari loturikoa.

 

Horrekin batera, covid-19ak nabarmentzen digu gure espeziaren zaurgarritasuna, izaki bizidun guztiak bezalaxe ekosistemen menpekoak garela, ekodependenteak. Sare sozialetatik jasotzen ditugu txoriak entzuteko estekak, argazki ederrak eta eredua zalantzan jartzen duten artikulu interesgarriak… Baina, ongizate birtual ikuspegitik harago, non geratu da aurreko aste eta hilabeteetan mundu errealeko aldaketa klimatikoari lotutako eztabaida guztia? Ez dago lehen orrialdeetan, eta aldi berean ekoizpen sistema intentsiboaren eta kate globaletako garraio sistemaren jarduera frenetikoaren geldialdiak CO2 isuriak murriztu ditu 2007/2008a geroztik ez bezala. Honek tokiko elikadura sistemak krisialdi klimatikoaren kontrako norabidean erabateko logika duela pentsatzera eramaten gaitu zuzen-zuzenean, dimentsio ekologikotik harago onura sozioekonomikoak ere ekartzen dizkigularik.

 

Aipatutakoak gertutik bizi dituzte egunerokotasunean elikagaiak ekoizteko lurrarekin harremanetan dauden baserritarrak. Hala ere, covid-19aren inguruan hartzen diren neurriak, notizietan agertzen diren kale hutsen eta balkoi beteen irudiak, adierazpenak, eraginak eta abarrak, filtro urbanotik begiratzen ditugula ere esan daiteke. Izan ere, zeintzuk dira landa eremu eta herrietan ematen ari diren arazoak? Arazo bakarra ez delako, besteak beste, nola zaintzen eta elikatzen ditugun gure herri eta hiri handiak. Elikagaien ekoizpenerako, zaintzarako eta baserrien biziraupen eta etorkizunerako –dagoeneko nahiko kolokan dagoena– beharrezkoa dugu logika urbanoetatik ateratzea eta elikadura sistemako katebegien arteko harreman orekaturako proposamenak sustraitzea. Aldaketa klimatikoaren gaiarekin bezalaxe, orain aste batzuk baserritarrak kalean ikusi genituen prezio duinen aldeko borrokan; mobilizazio eta aldarrikapen horien oihartzuna ere berreskuratzea komeni.

 

Beraz, koloretako betaurrekoak soinean, covid-19a krisialdi anitzen testuinguruan iritsi da, eta abiapuntuko egoera eta bizi baldintza desberdinetatik egin behar diogu aurre, non eskubideen defentsan kalitatezko elikadura bermatzea ere beharrezkoa den. Horretarako, politika eta zerbitzu publikoek elikadura gaietan esku hartu behar dute, Frantzian edota Balear Irletan ekoizpenenarekin eta elikadura erosketa publikoekin egiten ari diren norabide berean.

 

Egoera konplexua da zalantzarik gabe. Baina bere osotasuna eta konplexutasuna onartuz, orain hartzen ari garen neurriek bizipen kolektibo honen irteerara nola iritsiko garen ere baldintzatuko dute. Zentzu horretan, diziplina zientifiko teknikoenetatik harago, irakaspena ere bada Ekonomia zientzia soziala dela jabetzea; aukera dugu erroetara joateko eta bizitza, berdintasuna eta komunitatea oinarri dituen eredu baten alde egiteko. Horretarako, beharrezkoa dugu pribilegioak kuestionatu eta banaketa justuaren eta ongizate kolektiboaren kulturan sakontzeko.

 

Kostatzen da imajinatzea hau guztia amaitzean nora bueltatuko ote garen; seguraski buelta ez da ez hain bat-batekoa, ezta hain argia ere izango; eta ondorio desberdin asko izango dira. Baina, imajinatzen jarrita zertarako balio dezaken covid-19ak, izan dadila elikadura burujabetzaren teoriatik praktikara pauso eta prozesu sakonak emateko: ondasun publiko eta komunetatik iraunkortasunaren aldeko konpromiso sendoak hartzeko; tokiko elikadura estrategiak jangela kolektibo publiko guztietara eramateko; hartu-eman aberatsak zabaltzeko baserritar eta kaletarron artean; landa-herri-hirien ekoizpen eta kontsumo aliantzek inpultso berri bat hartzeko. Zergatik ez?

"Garrantzitsuena momentu hauetan osasuna lehen planoan jartzea da"

Juan Karlos Izagirrek, Gipuzkoako EH Bilduren bozeramaileak, Covid-19 birusan zentratutako elkarrizketa eskeini dio Hamaika Telebistari

| 2020-03-30 11:29:00

 

Juan Karlos Izagirreren hitzetan, "garrantzitsuena momentu hauetan osasuna lehen planoan jartzea da, eta ondoren garatu beharko dira ekonomia idnartzeko neurriak". 

Adierazpen hauek Hamaika Telebistari eskeinitako elkarrizketan egin ditu. Pertsonak erdigunean jartzearen garrantzia nabarmendu nahi izandu Gipuzkoako EH Bilduren bozeramaileak, "pertsona guztiak zaindu behar dira, eta askotan oso errekurtso gutxi dedikatzen dizkiogu zaintzari".

 

Horretaz gain, konfinamendu egoeran badago ere, Gipuzkoako EH Bildu egunero burubelarri Covid-19 birusa eteteko neurriak proposatzen lanean dihardula eta "Aldundiarekin egunero zuzeneko harremana" duela aitortu du Izagirrek. 

 

Elkarrizketa osoa eta Gipuzkoako EH Bilduk egun hauetan egiten ari den lana ezagutzeko, ikusi albistearen goiko aldean dagoen bideoa.

Koronabirusaren ondorioz adinekoen egoitzetan babes neurriak indartzeko beharra nabarmendu du EH Bilduk

Aldundiari dagozkion egoitza publikoetan eta plaza kontzertatuak dituztenetan EPIak eta test frogak nola banatzen ari diren galdetu du EH Bilduk.

| 2020-03-25 17:09:00

Koronabirusak eragindako krisi soziosanitarioak adinekoen egoitzetan izan dezakeen eragina kontuan izanda, zentro horietan hartuko diren neurriak lehenbailehen indartzea eta zehaztea beharrezkoa dela uste du EH Bilduk. Batez ere, kontutan izan behar delako bertan adineko pertsonekin ari direla lanean langileak eta, gehienek, patologia ezberdinak dituztenak.

 

Hori dela eta, Aldundiari dagozkion egoitza publikoetan eta plaza kontzertatuak dituzten zentroetara zein babes neurri bideratuko diren galdetu du. Hain zuzen ere, EH Bilduk jakin nahi du EPIak banatu diren eta, horrela izanez gero, zenbat eta zein egoitzetan.

 

Beharrezkoa da langile horiei segurtasun neurriak berehala aplikatzea. Arrisku handiko sektorea izanik, Osakidetzan ezarri diren moduko neurriak izan beharko lituzkete. Eta, besteak beste, langileen artean test gehiago egin beharko lirateke, birusaren hedapena ahalik eta azkarren eteteko. “Garrantzia handia du, horrelako egoitzetan batez ere, birusaren transmisore izan daitezkeen pertsona guztiak ahalik eta azkarren identifikatzea”, nabarmendu du Juan Karlos Izagirre EH Bilduko bozeramaileak.

 

Hartuko diren babes neurrietaz gain, orain arte emandako urratsen inguruan ere galdetu du EH Bilduk. Aldundiaren gainontzeko zerbitzu eta departamentu guztietan zein neurri hartzen ari diren galdetu du, baita azpikontratatuta dituen zerbitzutan ere. “Sail ezberdinetako langileei koronabirusaren inguruko kontrolak egin zaizkien jakitea beharrezkoa da; zein froga mota eta zein langile motari, hain zuzen ere”, gaineratu du Izagirrek.

Koronabirusa: neurriak eta mezuak

Egun zail hauetan Gipuzkoako EH Bildu osatzen duten udal taldeek hainbat neurri proposatu dituzte Covid-19 birusaren hedapena etete nahian.

| 2020-03-23 15:05:00

Koronabirusak sortutako krisiaren aurrean, Gipuzkoako EH Bilduko hainbat udalek neurriak aktibatu dituzte gizarteko sektore ahulenei laguntzeko helburuarekin, batez ere adineko pertsonei. Pertsona askok zerbitzu oinarrizkoenak lortzeko zailtasunak dituzten une honetan, EH Bilduk uste du elkar zaintzea izan behar dela funtsezkoena. Horregatik, etxean geratzeko deia egiten dugu, sektore ahulenak babesteko.
Hona hemen hartzen ari diren neurrien adibide batzuk:
 

Azpeitia: behar dutenei elikagaiak eta botikak helarazteko zerbitzua jarri du Udalak. Udalak zentralizatu egin ditu eskaerak, eta boluntarioak izango dira oinarrizko produktuak emango dituztenak.

Zumaia: elikagaiak edo botikak helaraziko zaizkie hala behar duten pertsonei. Gaztetxeko gazteek helaraziko dituzte produktuak, eta zerbitzua udaletxean egongo da.

Orio: Azpeitian edo Zumaian bezala, telefono zenbaki bat jarri dute pertsona ahulek eskaerak egin ditzaten. Elikagaiak eta sendagaiak boluntarioen sare baten bidez emango dira.

Ordizia: Azpeitian edo Zumaian bezala, telefono zenbaki bat jarri dute pertsona ahulek eskaerak egin ditzaten. Elikagaiak eta sendagaiak boluntarioen sare baten bidez emango dira.

Horretaz gain, herrietako alkate eta bozeramaileek animo eta lasaitasun mezu bat helarazi nahi izan dute.

Herriek proposatu eta hartu dituzten neurriak zein herritarrei zuzendutako mezuak ezagutu nahi badituzu, sartu hemen.

 

Uraren kalitatea neurtzeko eskaera egin dute Eibar, Elgoibar, Mendaro eta Debako EH Bilduk

| 2020-02-11 23:07:00

Zaldibarko zabortegiaren gertaeraren ondoren, kezka zabaldu da herritarren artean, batez ere inguruko herrietan. Airearen kalitateak kezka eragiten du, eta horretarako erabaki du Jaurlaritzako Ingurumen Sailak neurketak egitea. Baina uraren kalitateak ere kezka eragiten du, eta zaindu beharrekoa da. EH Bilduk bat egiten du herritarren artean gero eta zabalduago dagoen kezkarekin. Herritarrei uneoro informazio zuzen eta zehatza eman behar zaiela uste du.

 

Azken orduetan, aregaotu egin da uraren kalitatearen inguruko kezka. Eitzaga auzoko bizilagunei txorroteko ura ez edateko eskatu diete eta Eibarreko Ego-gain errekan orbanak ere azaldu dira. Edozein dela ere orban horien jatorria, herritarrek informazio zehatza izan behar dutela uste du EH Bilduk. Ondorioz, Ego-gain eta Deba erreketako uraren kalitatean neurketak egiteko eskatu diote Eibar, Elgoibar, Mendaro eta Debako EH Bilduk URA Agentziari.

 

‼ Ego-gain eta Deba erreketako uraren kalitatean neurketak egiteko eta neurketa horien emaitzak uneoro herritarrei jakinarazteko deia egiten diote Eibar, Elgoibar, Mendaro eta Debako EH Bilduk arlo horretaz arduratzen den URA Agentziari https://t.co/Cv14e4ttaK

— EH Bildu Gipuzkoa (@ehbildugipuzkoa) February 11, 2020

• «
• 1
• 2
• ...
• 5
• 6
• 7
• 8
• 9
• 10
• 11
• ...
• 13
• 14
• »