2022. urtean zehar, bariantea eraldatzeko prozesu parte hartzaile bat martxan jarriko dugu

| 2022-01-29 12:17:00

GI-20 bariantea 70eko hamarkadan eraiki zen, hiria kanpoaldetik inguratuz. Une hartan, arazo guztien irtenbidea zela zirudien, ordura arte hirigunetik pasatzen ziren kamioien zirkulazioa hartuz eta autoz beteta zeuden kale asko lasaituz.

Bigarren gerrikoa eraiki zenetik, zirkulazioa erdira murriztu da, bere funtzio nagusia aldatu egin da eta, hala ere, barianteak espazio bera okupatzen jarraitzen du.

Horrela, eraiki eta ia 50 urtera, GI-20 bariantea eraldaketa berri baten atarian dago. Sozialki aurreratuen dauden hiri guztietan horrelako eraldatze prozesuetan murgilduta daude dagoeneko; Donostia ezin da atzean gelditu.

Izan ere, Donostia beti izan da hiri modernoa, beti egon da Europatik zetozen eraldaketen abangoardian. Baina, azkenaldian, gure hirian ezarri den garapen-ereduak Europako hiri aurreratuenetatik urrundu gaitu, pausuz pausu. Bariantearen eraldaketak aukera ezin hobea ematen digu Donostia modernitatearen trenera berriro igotzeko eta bere biztanleen bizi-baldintzen hobekuntza ardatz izango duen garapen eredu berri bat, denon artean, eraikitzeko.

Bariantea hiribide bihurtuko balitz, orain okupatzen duen espazioaren bi herenak libre geratuko lirateke. Gaur egungo hiru erreietatik bira pasatuz eta erdibitzailea kenduz, 60 bat hektarea libre geratuko lirateke beste erabilera batzuetarako.

GI-20 Bariantearen eraldaketa denbora kontua da, eta EH Bilduren asmoa da prozesu honetan libre geratuko liratekeen espazioen erabilera berriei buruzko eztabaida irekitzea, betiere epe ertain-luzerako hiri eredu berri baten eraikuntzaren barruan.

Beraz, kontua ez da soilik errepide zahar bat eraldatzea eta egungo beharretara egokitzea, baizik eta Donostian sortuko dugun hiri-espazio berri bat bizitzaz eta etorkizunaz betetzea, eta guztion artean birpentsatzea eta erabakitzea.

 

Prozesu parte hartzailea

Gaur egun, bariante honek ez du Donostia inguratzen: lubaki batek bezala banatzen du. “Lubaki” horrek ordura arte fisikoki eta sozialki oso lotuta zeuden hiriko zenbait eremu banandu eta lehendik bizitzaz betetako espazioak okupatu zituen. “Hiriko zauri” horiek sendatzeko eta XXI. mendean donostiarrok ditugun beharrekin bat datozen erabilera berriak emateko unea da.

Helburu horrekin, EH Bilduk prozesu parte-hartzaile bat jarriko du martxan 2022an, barianteak zeharkatzen dituen eremuetako bizilagunen nahiak eta beharrak ezagutzeko xedearekin.

Esan gabe doa EH Bilduren asmoa ez dela bariantea eraldatzeko "proiektu itxi" bat aurkeztea, baina ezta "orrialde huts" bat ere. Sozialki aurreratuen dauden hirien esperientzia arrakastatsuetatik eta egitasmoaren izaera eraldatzailetik abiatzen gara:

• “15 Minutuko Hiria” lortzeko pausuak ematea eta logela-auzoekin bukatzea

• Donostiaren eredu zentralista gainditzea

• Mugikortasun jasangarriaren eta CO2 emisioen murrizketaren aldeko apustua

• Etxebizitza eskubidea bermatzea, donostiarron arazo nagusia den heinean.

• Berdeguneak artifizializatzeari uztea

Era berean, hiriko eragile sozialen parte-hartzea sine qua non baldintza da bariantearen eraldaketaren arrakastarako: mugikortasun jasangarriaren aldeko apustua egiten duten taldeak, etxebizitza eskubidearen aldeko elkarteak, mugimendu feminista, antolakunde ekologistak, hezkuntza komunitatea, merkatariak, kultura arloko taldeak, kirol taldeak... Azken batean, donostiar guztiei irekita dagoen parte hartze prozesu bat da.

Donostiarrak izango dira iritzia emango dutenak, pentsatuko, proposatuko eta eztabaidatuko dutenak, baina, batez ere, erabakiko dutenak.

Partaidetza prozesu honen bidez, EH Bilduk bere erantzukizuna hartu nahi du bere gain, eta konpromisoa hartzen dugu 2023aren hasieran proposamen integrala aurkezteko, Donostia, Gipuzkoa eta Euskal Herria gobernatu nahi dituen indar politiko eraldatzaile baten neurrian egongo dena.

Eneko Goiak, gezurra arma politiko gisa erabiliz, udal langileen presentzia normalizatua eragotzi du gaurko osoko bilkuran

| 2022-01-27 13:13:00

Eneko Goia Donostiako alkateak gaur eragotzi du langile eta herritar asko hiriaren osoko bilkurara sartzea, pandemiaren aitzakipean. Baina okerrena da, neurri guztiz bidegabe hori justifikatzeko orduan, Udal Gobernuak gezurra esan duela eta zikin jokatu duela. Udalbatza Aretoko atea zaintzen duten agenteei aginduak ematerakoan gezurra esan dute, alkateak zinegotzi guztiei gezurra esan die, eta Prentsa Kabinetea gezurra esaten saiatu da kazetarien aurrean erabakia justifikatzeko orduan.

Alde batetik, Udalbatza Aretoan sartu nahi zuten langileek entzun behar izan dute gutxi batzuk bakarrik sar zitezkeela, udal talde guztiek, EH Bilduk barne, edukiera mugatzea erabaki dutelako. Gezurra izateaz gain, honek ez du ez hankarik ez bururik.

Izan ere, alkatea bera izan da gezurra esan duen lehena. Udal Batzarraren gai-zerrendarekin hasi baino lehentxeago, Eneko Goiak esan du edukiera mugatzeko erabakia ez zela berea, baizik eta “udal-taldeetako bozeramale guztiek” hartu zutela. Hori guztiz faltsua da, berehalakoan EH Bilduko gaurko bozeramaile Olaia Duartek demostratu duen bezala, azken Bozeramaileen Batzordearen akta erakutsiz. Bertan argi eta garbi jasotzen da: “Gaiari buruz eztabaidatu ondoren, bozeramaileek beren adostasuna adierazi zuten, Carrere andrea izan ezik, aurkako jarrera agertu zuena”. Alkateak, ordu honetan, ez ditu zuzendu bere adierazpen faltsuak.

Azkenik, EH Bilduk jakin ahal izan duenez, alkatearen prentsa-kabinetetik ere zabaldu da, hasiera batean, Udal Gobernuaren gezurra, eta EH Bilduk kazetari batzuei Bozeramaileen Batzordearen akta aurkeztu ondoren, orduan hasi dira bertsio faltsua zuzentzen.

Jakina denez, azken osoko bilkuretan udal langileek Udalbatza aretora eraman dituzte beren lan baldintza txarren salaketa. Alkateak berak ere bertan behera utzi zuen azaroko osoko bilkura, arazo horregatik. Hala ere, gaur langileen ordezkaritza txiki batek baino ezin izan du osoko bilkuren aretora sartu.

EH Bilduk, gertatutakoa argitzeaz gain, eta borroka sindikalari eta osoko bilkurara etortzen diren beste herritarren mobilizazioei ematen diegun babesa berresteaz gain, mezu argi bat bidali nahi diogu Eneko Goiari: nahikoa da jauntxokeriaz, gezurraz eta manipulazioaz. Gezurra arma politiko gisa erabiltzea justifikatzen duen pertsona batek ezin du Donostiako alkate izaten jarraitu.

EH Bilduk hotzaren lokalaren protokoloa aldatzeko eskatu du

| 2022-01-24 12:05:00

Duela egun batzuk, hiriko eragile sozialetan parte hartzen duten hainbat boluntariok eskaera bat aurkeztu zuten Udalean, idatziz eta telematikoki, Donostiako kaleetan lo egiten duten etxerik gabeko dozenaka pertsonarentzako aterpeak irekitzeko eskatuz. Izan ere, gure hiriko kaleetan gero eta etxerik gabeko jende gehiago dago, edonork ikus dezakeen bezala, eta Eusko Jaurlaritzak egindako azterketen eta pobrezia-inkestek baieztatzen duen bezala. Udal Gobernuak berak zenbait txostenetan onartu du gero eta pertsona gehiago daudela kalean, eta jantoki sozial pribatuetako plazak itxi edo murriztu direla.

Donostiako Udalak baliabide hauek ditu etxerik gabeko pertsonentzat, genero-indarkeriaren biktimentzat eta egoera zaurgarrian dauden familientzat eta pertsonentzat.

54 plaza harrera-gune iraunkorrean.

22 plaza Gaueko Aterpean.

21 plaza tutoretzapeko etxebizitzetan.

84 plaza harrera-pisuetan.

Kontua da baliabide horiek guztiak ez direla nahikoak. Gainera, erroldatu gabeko pertsonek edo egoera administratibo irregularrean daudenek ezin dituzte zerbitzu hauek erabili. Hala, Donostian pertsona asko ikusten ditugu edozein txokotan edo pabiloietan bizirauten. Eta gogoratu behar da, era berean, leku horietatik ere etengabe kaleratuak izaten direla (Infernuko fabrika, Mundaiz...).

Aipatutako zerbitzu horietaz gain, Udalak beste baliabide bat du, tenperatura zero gradutik jaisten denean edo kostaldean izozteak izateko arriskua dagoenean aktibatzen dena: La Sirena aterpetxea (Ondarreta).

Urtarrilaren 14an, 100 pertsona hartzeko gaitasuna zuen errekurtso hori ireki egin zen, herritarren eta eragile sozialen salaketa ugarien ondoren, nahiz eta irekiera-protokoloak eskatzen dituen muturreko hotz-baldintzak betetzen ez ziren. 14, 15, 16 eta 17ko gauetan 57 pertsona joan ziren baliabide horretara. Hilaren 18an, berriz, Udal Gobernuak La Sirena itxi zuen, eta pertsona horiek guztiak berriz ere kalera itzuli ziren. Gero, urtarrilaren 20an ireki zen berriro errekurtsoa, eta atzo itxi zen berriro, hotz handia egin arren.

EH Bildun errekurtso horren irekiera puntuala ongi baloratzen dugu, baina ez gatoz bat hain modu arbitrarioan ireki eta ixtearekin. Izan ere, itxita egon den egun hauetan (gaur gauean, adibidez) ere hotz handia egin du. Gure ustez, martxoaren bukaera arte irekita egon daitekeen udal baliabidea da, borondate politikoa izanez gero.

Azpimarratu nahi dugu kalean lo egitea ez dela erabaki pribatua eta pertsonala, eta erakundeok egoera horiei erantzun integrala eman behar diegula. Errealitate horien aurrean, ez da nahikoa adabakiak jartzea, gau jakin batzuetan aterpetxe bat irekiz. Gainera, azpimarratu nahi dugu baliabide horiek genero-ikuspegia izan behar dutela. Izan ere, emakumeentzat zaila da beraientzat egokituta ez dauden espazio horietan gaua pasatzea, baina behartuta daude eta egoera zaurgarriak sortzen dira.

EH Bilduk bat egiten du kolektibo sozial ugarik eta Donostiako Hiritarron Harrera Sareak egindako eskaerarekin. Horrela, La Sirena aterpetxea martxoaren bukaera arte irekita eduki ahal izateko, eta bertara joaten diren pertsonekin lan integrala egin ahal izateko, behar diren baliabide pertsonalak bidera ditzala eskatzen diogu Udal Gobernuari.

Gogora dezagun konfirmamendu garaian frogatu zela Udala gai dela lan hori bera gain hartzeko, gauero etxerik gabeko 100 pertsonak baino gehiagok pasatu baitzuten gaua bertan. Eta gogoratu behar da, era berean, Arartekoak zerbitzu hori ematen jarraitzea gomendatu zuela konfinamendua igaro ondoren, zerbitzu horrek pertsona horien bizitzan eta gizartean sortu zuen onura argudiatuz.

 

Eneko Goiaren etxebizitza politika da donostiarrak kanporatzen ari dena

| 2022-01-21 13:05:00

Eneko Goia alkateak elkarrizketa batean, San Sebastian egunaren testuinguruan, “zure auzoan zahartu nahi izatea nahiko apetatsua izatea da" adierazi eta gero, Donostiako EH Bilduk zera adierazi nahi du:

Adierazpen horiek erreakzio sozial handia eragin dute, batez ere etxebizitzaren prezioen garestitzea dela-eta bere auzoak utzi behar izan dituzten pertsonen artean – gehienak gazteak -, bai eta bere etxea oraindik galdu ez duten baina hilabetez hilabete alokairuaren prezioaren igoera jasaten duten herritarren artean ere, baita funts putreek presionatutako ehunka familien artean eta, oro har, hirian bizi, lan eta bere aisialdiaz disfrutatu nahi duten pertsona eta talde guztien artean ere.

Ez da gutxiagorako, izan ere, orain arte ikusi gabeko zerbait zen, alkate batek, hain esplizituki, bere bizilagunak kanporatzen dituen fenomenoa babestea. Ehunka donostiritarrek pairatzen duten egoerarengatik kezkatuta agertu beharrean, eta espekulazio-praktiken aurkako mezuak bota beharrean, praktika horiek Eneko Goiak ulertu eta justifikatu egin ditu. Eta, gainera, kaltetuen aurkako adierazpenak egin ditu, apetatsuak direla leporatuta, beren eskubideak aldarrikatu besterik egiten ez dituztenean.

Ez dugu aurkitu hemerotekan beste edozein hiri edo herritako alkatearen adierazpenik bere bizilagunak kanporatzea hain argi justifikatu duenik. Eta, gainera, jarraitu beharreko adibide gisa jarri du bere burua, baina ez du aipatu berak soldata oso handiak kobratu izan dituela betidanik, eta horri esker oso jende gutxik duen patrimonioa metatzen ari dela. Izan ere, Goiak kritikatzen dituen herritarren %99k bizitza bat baino gehiago beharko luke hori dena lortzeko.

Baina adierazpen horietatik haratago, benetan kezkagarria dena da Udal Gobernu honen etxebizitza-politika badoala alkateak elkarrizketa horretan esandakoaren ildotik. Politika horren ondorioz, erdiguneko auzoek biztanleria galtzen dute urtetik urtera, batez ere gazteak, eta espazio hori pisu turistikoak, funts putreak, luxuzko etxebizitzak eta espekulaziora bideratutako etxebizitza hutsak betetzen ari dira.

Izan ere, Eneko Goia alkatea denetik, pisu turistikoak eta hotelak biderkatu dira gure hirian. Udal Gobernuaren zifren arabera, 2016. urtetik hona 45 hotel (edo antzekoak) berri ireki dira Donostian. Hau da, 2016an zeuden 7.652 plazatik 11.272ra igaro dira (+% 47). Eta pisu turistikoei dagokienez, ehunka dira legeztatutakoak, EAJk eta PSEk lehenengo solairutik gorako etxebizitzak baimentzeko erabaki politikoa hartu ondoren.

Prezioari dagokionez, Idealista.com-en arabera, alokairuaren prezioak beste errekor historiko bat markatu zuen 2021an Donostian: 15,5 €/m² (+% 3,3 2020arekiko). Horrenbestez, Eneko Goiaren agintaldian, alokairuaren prezioa %33 garestitu da. Etxebizitzen salmenta prezioari dagokionez, atari digital beraren arabera, burbuila inmobiliarioaren prezioen gainetik dago jada, eta aurtengo irailean 4.978 €/m2-ko errekor historikoa markatu du. Hau da, Donostiako zenbait tokitan etxebizitza beti garestia bazen, Eneko Goiaren alkatetzan benetako luxu bihurtu da hiri osoan.

Populazioaren galerari dagokionez, Gros auzoari erreparatzen badiogu, errealitatea hauxe da: bertako auzotar askok -zeresanik ez, gazteek- alde egin behar izaten dute ez dutelako etxebizitza duin baterako sarbidea. Datuak argiak dira: Donostian etxebizitza bat erostea zaila bada, are zailagoa da Grosen (% 18 garestiagoa); alokairuaren prezioa, bestalde, 1.300 euro ingurukoa da; babestutako etxebizitzarik ez dago, eta biztanle kopurua jaisten ari da etengabe (1.100 bizilagun galdu zituen Grosek 2010etik 2019ra bitartean, eta beste 177 2020ean). Modu paraleloan, gero eta pisu turistiko gehiago dago (300 inguru) eta gero eta hotel gehiago (Mariaren Bihotza eta Inmaculada ikastetxeetako proiektuak, azkenak).

Etxebizitzen arazoa oso kezkagarria da Donostian, eta EH Bildu etxebizitza politika berri bat eskatzen ari da, egungo joerak iraultzeko. Ildo honetatik, proposamen zehatzak egin ditugu alokairuen prezioa mugatzeko, etxebizitza hutsetan esku-hartzeko, hotelen eta pisu turistikoen hedapenari galga jartzeko eta abar, baina hauen guztien aurrean, EAJren eta Eneko Goiaren erantzuna beti izan da negatiboa.

Donostian, etxebizitza politika dogma neoliberalaren mende dago erabat: lehenik, negozioa, eta, bigarrenik, herritarren eskubideak. Eta, hala, zenbait auzotan -kasualitatez, turistifikazioak gehien kaltetutakoak- populazioa galtzen ari da, hala nola Parte Zaharrean eta Grosen. Hirian gero eta kezka handiagoa dago, eta Eneko Goiaren hitzek eta ekintzek lobby espekulatzaileen jokabide oldarkorrenak babestu besterik ez dute egiten.

Udal Gobernuak zenbat emisio murriztu nahi duen argitu arte, EH Bilduk ez du parte hartuko aktiboki Datorren Donostia egitasmoan

| 2022-01-13 12:18:00

Larrialdi klimatikoan bete-betean gauden honetan, negutegi efektuko gasen emisioa murriztea izan behar du helburua, eta horretarako ezinbestekoa da mugikortasun jasangarria sustatzea.

Emisio gehien eragiten dituen sektorea garraio motorizatua da da, beraz, mugikortasun jasangarriaren lehen neurria hirian autoaren erabilera murriztea izan behar du. Izan ere, trafikoak eragiten dituen arazoak ez dira konpontzen autoei leku gehiago eskainita, baizik eta orain arte duten nagusitasuna murriztuz.

Zentzu horretan, aste honetan Udal Gobernuak Datorren Donostia egitasmoa ezaugarritzeko egin duen proposamena guztiz ez nahikoa dela uste du EH Bilduk. Eta horrela adieraziko dugu biharko Pilar Arana zinegotziak antolatu duen bileran.

Hasiera batean, egitasmoaren berri izan genuen, EH Bilduk publikoki adierazi zuen musika ez zela txarra, baina ikusi behar genuela zertan geratzen zen, hitzetatik ekintzetara gauzak asko aldatzen baitira, ia beti, Eneko Goiaren gobernuan.

Izan ere, gogoratu behar da nola aurkeztu zuen proposamena Udal Gobernu honek joan den azaroan: “Donostiak auto pribatuen trafikoa debekatuko du Erdigunean” eta “Udalak mugikortasun-plan bat aurkeztu du, emisio gutxiko gune bat ezartzeko”. Ez dago horrelakorik aste honetan aurkeztutako proposamen zehatzean.

EAJk eta PSEk Donostian egin nahi dutena ez dator bat emisio gutxiko eremu bat ezartzearekin, eta, gaur egun, proiektu hau ezin da kokatu trantsizio ekologikorako proiektu gisa, ezin da alderatu hiri aurreratuenak hartzen ari diren neurriekin.

Gogorarazi behar dugu 2020ean Udal Gobernuak klima-larrialdiaren adierazpenari erantsitako ekintza-ildo batzuk onartu zituela, horietako bat, garraio publikoaren eta pribatuaren arteko joan-etorrien proportzioa inbertitzea. Bada, azken datuen arabera, ibilgailu motordunen joan-etorriek gora egin dute aurreko urteetakoekin alderatuta1, eta neurri ausartagorik gabe, orain proposatzen dituzten neurriak aldaketa emateko nahikoa ez direlakoan gaude.

Aztertu beharreko beste egoera batzuez gain, Udal Gobernuaren planean bi kontu daude porrot segurua iragartzen dutenak:

• Aparkalekuetara doan ibilgailu orori uzten zaio sarrera librea

• Turisten ibilgailuei sarrera librea baimentzen zaie.

Hau ikusita, sortzen diren galderak logikoak dira: zein da plan honen helburua? Zenbat CO2 tona murriztu nahi ditu Udal Gobernuak? Zenbat auto gutxiago? Kontuak ez direlako ateratzen. Eta baliteke berotegi-efektua eragiten duten gasen emisioak murriztu baino kontrako efektua lortzea.

Hiru datu emango ditugu:

1. Erdiguneko aparkaleku publikoek urtean ia 3 milioi auto jasotzen dituzte, eta joera hurrengo urteetan kopuru hori igotzea da, beste aparkaleku bat irekiko baita San Bartolome kalean eta beste bat Grosen.

Iturria: Donostiako Udala / Oharra: 2020an Covid-aren eraginez jaitsi zen

2. Gero eta hotel, pisu turistiko eta turistentzako beste ostatu mota gehiago daude zentroan. Guztira, Eneko Goia alkatea denetik 11 hotel berri ireki dira eremu honetan, eta beste 7 irekitzear daude2. Udal Gobernuak Erdigunea “saturatua” zegoela eta ez zuela baimen gehiagorik emango iragarri bazuen ere, mota guztietako ostatuei baimenak ematen jarraitzen du. Eta, beraz, “Datorren Donostia” proposamenaren arabera, horietara doaz kotxe guztiak baimenduak izango dira.

3. Datozen urtetan Donostiara gero eta turista gehiago etortzea da aurreikuspena, baina turistei plan honek ez die ia ezertan eragingo. Turismo-ostatu berriak irekitzeak esan nahi du turista kopuruak oraindik asko hazten jarraituko duela. 2021eko udan ere, oraindik pandemiatik atera gabe, 2019ko kopuruak gainditu ziren.

Beraz, planaren helburuak, bai politikoak bai teknikoak, ondo argitu arte, EH Bilduk ez du aktiboki parte hartuko ez hanka ez buru ez duen plan baten elaborazioan.

Halere, EH Bilduk eragile aktibo izaten jarraituko du gure hirian klima-aldaketaren aurkako borrokan. Aurrean dugun erronka historikoaren tamainarekin bat datorren erantzukizuna bere gain hartuko du EH Bilduk. Eta soluzioak proposatzen jarraituko dugu, baita plan honetan ere. Beti ere espiritu kritiko baina konstruktiboarekin, hemen ere eragiten saiatuko gara.

Gure proposamenak hiru zentzutan joango dira:

Erdiguneko lur-azpiko parking-en funtzioak eta emakidak aldatzeko plan bat behar da, ezinbestean (interpelazioa eramango dugu datorren asteleheneko udal batzordetara). 

• Disuasio parking-ak ezartzea proposatuko dugu..

• Erdigunetik kanporako proposamenak behar dira.

• Larrialdi klimatikoak ezin du gehiago itxoin, ez eta gure hiriko mugikortasun jasangarriak, neurri ausartak hartzeko garaia da eta ez atzean geratzekoa.

(1) Cristina Enea Fundazioa. Iraunkortasunari eta Klimari buruzko 2020. urteko txostena. 30. orrialdea.

(2) Bellas Artes, Garibai 23, Zubieta 3, Bilbao plaza, Vista Eder, Villa Itsas Gain eta aste honetan baimendutako Itziarko Andre Maria.

• «
• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• 6
• 7
• 8
• ...
• 32
• 33
• »