AKTUALITATEA

| 2022-05-05 12:52:00

Donostian etxebizitzaren arazoa okertzen ari da egunetik egunera. Donostiarrok dugun arazorik larriena da eta behar-beharrezkoa da egiturazko neurriak hartzea, epe motzean, ertainean eta luzera begira.

Eneko Goiak bere alkatetzan, azken 7 urtetan, aurrera eraman duen etxebizitza-politikak ez du balio izan egoerari aurre egiteko. Are gehiago, bere politiken eraginez, arazoa okerrera egin du.

Alokairuaren prezioa inoizko altuena da askogatik, bereziki Grosen, Antiguan, Egian eta Amaran. Azken urteetan, etxebizitzaren prezioak izugarri igo dira, eta etorkizunean igotzen jarraitzea espero da. Horregatik, hiri honek ezin du gehiago itxaron. Erakunde publikoek esku-hartze zuzena egiteko unea iritsi da.

Baina datu, indize eta ratio hotzetatik haratago, Donostiako etxebizitzaren arazoa oso arazo erreala da, eta ondorio dramatikoak eragiten ditu pertsonen bizitzetan eta bizi proiektuetan. Adibide asko daude, baina komunikabideetan oihartzun handia izan duen kasu bat ekarri nahi dugu gogora gaurkoan: Duela gutxi, Groseko Ategorrieta hiribideko bere etxetik kaleratu zuen bikote bat Azora funts putreak, hotel berri bat eraikitzen ari den lekutik metro gutxira (Pio X), ehunka turismo-pisu eta babes ofizialeko ‘zero’ etxebizitza dituen auzo batean, eta Euskal Herriko eta Estatuko eremu garestienetatik oinez 5 minutura eskas.

Errealitate horri buelta emateko unea iritsi da. Gehienok Donostiarentzat nahi dugun etorkizuna eraikitzeko urratsak egiten hasi behar da. Gehiengo batek alokairuen prezioak legez mugatuta egongo diren hiria nahi dugu; Donostia berriro kaleratzerik gabeko hiria izatea nahi dugu; funts putreak ongietorriak izango ez diren hiria nahi dugu; hotelak eta pisu turistikoak mugatuko dituena; etxebizitza publikoen parke handi bat izango duena; eta, azken finean, herritarrak euren auzoetatik kaleratuko ez dituen hiria nahi dugu.

Horretan, uste dugu, denok ados egon gaitezkeela. Hala ere, esan bezala, Eneko Goiaren etxebizitza politika, konponbidearen parte izan beharrean, arazoaren parte da. Datuak hor daude, baina datuak baino gehiago kezkatzen gaitu alkatearen joera ideologikoak. Adibidez, Donostiako etxebizitzaren arazoaz galdetzen diotenean, Goiak 7 urte daramatza gauza bera erantzuten: «Donostia beti izan da garestia». Baina alkateak esaten ez duena da Donostia ez dela inoiz hain garestia izan, eta bere agintaldian egoerak okerrera egin duela nabarmen: Alokairuaren prezioa %35 igo da, lehen solairutik gora ehunka pisu turistiko legeztatu ditu eta 45 hotel berri baino gehiago irekitzeko baimena eman du, funts putreak jendea kaleratzen hasi dira eta, horren guztiaren ondorioz, jende askok joan behar izan du inguruko herrietara euren bizi-proiektua egitera.

Donostiako etxebizitzaren merkatuan irmotasunez esku-hartzeko ordua iritsi da. Politika irtenbideak emateko dago eta Donostiak ezin du gehiago itxaron.

Bost urgentziak

Horretarako, egoerari buelta ematen hasteko, 5 urgentzia identifikatu ditugu. Beste hiri batzuetako esperientziak aztertu ditugu, eta argi daukagu 5 urgentzia horiei aurre egitea posible dela, borondate politikoa badago, noski.

Arazo honen konplexutasunaz jabetzen gara, badakigu 5 urgentzia horiei erantzuteaz gain beste neurri asko hartu beharko direla, baina gure hirian milaka pertsona daude epe labur eta ertainean konponbideak behar dituztenak. Erabakiak orain eta hemen hartu behar dira.

Gure proposamenak maila instituzional desberdinetakoak dira, baina euskal hirien artean Donostiak du arazorik larriena eta guri dagokigu ekimena hartzea. Eta bide horretan denoi dagokigu gure ekarpena egitea, bai erakundeetan, bai kalean.

Ondorengoak dira 5 urgentziak:

1 – Alokairuaren prezioa mugatu egin behar da. Goia alkatea denetik, alokairua %35 garestitu da eta garestitzen jarraitzen du. Legeak prezioa mugatu behar du jendea euren auzoetatik kanporatuak ez izateko. EH Bildu neurri hori defendatzen ari da bai Madrilen bai Gasteizen, baina esan behar da neurri horrek oztopo handiak aurkitu dituela higiezinen enpresa handien aldetik.

2 – Donostiak etxegabetzerik gabeko hiria izan behar du berriro. Martxoaren 22an, Azorak bere lehen maizterra kaleratu zuen Donostian. Iñakik ezin izan zion aurre egin funts putre horrek ezarri zion errentaren % 33ko gehiegizko igoerari. Kasu gehiago daude, eta badirudi etxe-kaleratze gehiago izango direla. Pertsona horiei guztiei alternatibak eman behar zaizkie.

3 – Funts putreek jakin behar dute Donostian ez direla ongi etorriak. Etxebizitzaren arazoa larriagotu egin da Donostiara etxebizitzarekin espekulatzea helburu duten inbertsio funts horiek iritsi direlako. Gure hiriari buruz hausnartzera etortzea elkarbizitzaren aurkako eraso zuzena da. Erakundeek mezu argia bidali behar diete enpresa horiei.

4 – Alojamendu turistiko berrietarako lizentziak izoztea: Udal Gobernuak onartu du Goiaren agintaldian 45 hotel inguru ireki direla. Gainera, lehen solairutik gorako ehunka pisu turistiko legeztatu ditu. Horrek guztiak eragin negatibo handia izan du etxebizitzaren prezioan. Merkatuan esku-hartzea egin behar da, adibidez, Balear Uharteetan egin duten moduan. Bertan, Gobernuak lege proiektu bat aurkeztu berri du lau urtez turismoko plaza berriak izozteko.

5- Etxebizitza soziala bermatzea. Milaka donostiar etxebizitza publiko baten zain daude eta askok kanpora joan behar izan dute bizitzera. Alokairuko etxebizitza publikoen parkea handitu behar da, etxebizitzak eraikiz, birgaituz eta etxebizitza hutsak merkatura ateraz. Donostiako EH Bilduk sustapen berri asko babestu ditu eta, zenbait kasutan, babes ofizialeko etxebizitzen kopurua %50era igotzea lortu dugu, Ilarran edo Infernuan bezala. Baina hori ez da nahikoa. Izan ere, ELAk azken txostenean dioenez, hemen etxebizitza soziala Europako batez bestekoa baino hiru aldiz txikiagoa da.

Programa

Maiatzak 29: Ekitaldi politikoa Garibai kalean. Etxebizitza larrialdiak gure hirian kaltetutako pertsonei hitza eman nahi diegu.

Hitzaldiak:

• Maiatzak 19: Zer egin funts putreen presioaren aurrean? Berlingo esperientzia.

• Maiatzak 26: Zer egin alojamendu turistikoen oldearen aurrean? Bartzelonako esperientzia.

Ibilbide gidatuak etxebizitzaren arazo zehatzen inguruan:

• Maiatzak 15: Gros

• Maiatzak 22: Parte Zaharra

Spot-a

Esku orria