Araba
EH Bilduren ordezkariak Arespaldizako San Isidroko azokan egon dira gaur. Bertan, Arabako Ahaldun Nagusia izateko EH Bilduren hautagaiak estrategia agroalimentarioa defendatu. «Gaur bezalako egun batean, EH Bilduren bertan ekoiztu eta transformatutako elikagaiak defendatu nahi ditugu osasuntsuak izatez gain, lehen sektoreko etorkizuna hortik etorriko delako», azpimarratu du Kike Fdez. De Pinedok.
Berarekin batera, Aiarako eta Lur Jareetako Zerrendaburuak egon dira, Ainhize Solaun eta Eva Lopz de Arroyabe egon dira. «Natura zainduz, kalitatezko elikagaiak eskuratzeko eskubidea eta baserritarren bizi- zein lan-baldintza duinak bermatzeko xedea duten politikak. Instituzioetatik nekazaritza sektorea bera indartzea eta eraldaketarako aukerak eskaintzea sekula baino garrantzitsuagoa dela uste dugu», gaineratu dute.
Hamarkada luzeotan lurrak suntsitu dituztela gogoratu dute. Zentzu horretan, nekazaritza eta kalitatezko elikagaien sorreraren defentsan apustu garbia egin dute. «Bertako beharrak asetzeko, herriz herri eta eskualdez eskualde nekazaritza iraunkorra eta elikadura burujabetza sustatzea da gure helburua», esan du Kike Fdez. De Pinedok.
Zero karbono herrialde lortzeko estrategiaren baitan, hori da hain zuzen zutabe.
Gasteizko EH Bilduko alkategaiak, Miren Larrionek, Gasteiz Zero Carbon 2040 dokumentua aurkeztu du gaur. Agiriak jasotzen du koalizioak proposatu duen bide orria klima aldaketaren aurka borrokatzeko eta trantsizio ekologiko osoa egiteko, karbono isurketetan neutroa den hiri bat lortu arte. Larrionekin batera, aurkezpenean parte-hartu du Ulrik S. Kohl-ek, urbanista berde eta Kopenhageko Udaleko zinegotzi ohiak. Kopenhage Karbonoan Neutroa 2025 planaren eta trantsizio berdearen proiektuaren arduradunetako bat izan da Kohl.
Mundu guztiak klima aldaketari buruz hitz egiten duenean, pausu irmoak ematea ezinbestekoa da. Hamarkada honetan ez badugu energia politikan aldaketa erradikal bat egiten, planeta osoa eta geure hiria biziezinak bihurtuko dira. «Zientzialariek ohartarazi digute, eta Europa osoko gazteei entzun diegu kaleetan: aldatzeko unea da. Erronka globala da, baina tokian tokikoa ere bai. Geurea epe ertain-luzerako proiektua da, eronkari heltzeko handinahitsua, ezin dugulako denbora gehiago itxaron», zehaztu du Larrionek.
Gasteizek baditu baldintzak trantsizio energetikoari aurre egiteko, eta lortzeko hiriaren energia hornidura %100 berriztagarri nahiz karbono isurketa kutsagarrietan neutroa izatea. «Trantsizioaren oinarriak dira autokontsumoa, energiaren kudeaketa publikoa, eta hiritarren parte-hartzea. Berriztagarrien gordailu bat dugu aurrez aurre», alkategaiaren hitzetan. Energia berriztagarria lortzeko tresna nagusia teilatuetan kokatutako panel fotovoltaikoak izango dira.
Bide orriak hainbat mugarri ezarri ditu. Lehenbiziko legealdian, hain zuzen ere, Energia Berriztagarrien Udal Agentzia sortuko da, eta 2023. urterako lortu nahi da udalaren argindar kontsumoaren %100 autokontsumo berriztagarriaren bidez eskuratzea. Tokiko biomasaren bidez beroa banatzen duten lehen sistemak (District Heating) zabalduko dira, Koroatze eta Ariznabarra auzoetan.
2030. urterako xedea da Gasteizko argindar kontsumoaren %100 beriztagarria izatea, eta auzoen erdiek izatea District Heating sistemak martxan. Gainera, 20.000 etxebizitzetan zaharberritze energetikoak egitea aurreikusita dago. Azkenik, 2040. urtean lortuko litzateke hiriaren energia kontsumo guztia iturri berriztagarrien bidez betetzea, eta karbonoan neutroa den hiria, District Heating sistemak auzo guztietan barreiatuta, eta 30.000 etxebizitza zaharberrituta.
«Proiektua aukera sozioekonomiko argia da. Inbertsioak erabat errentagarriak dira, eta amortizazio garbiak dituzte laburrera begira eta epe ertainera», azaldu du Larrionek. Lehenbiziko legealdian asmoa da 125 milioi euroko inbertsioak mugiaraztea, eta 3.000 milioi eurotik gora 20 urtetan. EH Bilduk kalkulatu du posible dela 20.000 enplegu berde sortzea datozen bi hamarkadetan: «Orain da unea. Bada garaia Gasteizek berriro ere begira dezan Europako ingurumen abangoardian dauden hirien ispiluan. Hiriaren Green espiritua biziberritzeko unea da».
Kopenhageko adibidea
Koalizioak trantsizio energetikoari ekin dioten herrialde aurreratuetako hainbat eredu aztertu ditu. Bereziki, Kopenhagen garatu dutena. Aliantza Gorriko zinegotzi ohi Ulrik Kohl-ek bere esperientzia azaldu du Gasteizen. «Kopenhageko adibideak agerian uzten du eredu energetikoan aldaketa erradikal bat egitea errealista eta beharrezkoa dela. Trantsizio berdeak ahalegin handiak eskatzen ditu, baina itzelak dira osasunean eta ingurumenean lortzen diren etekinak, eta milaka milioi euro aurreztea ahalbidetzen dute».
Kohlen aburuz, Gasteiz Zero Carbon 2040 planak «bisio egokia du eta handinahitsua da, eta Gasteizek enplegu berdeak sortzeko eta energia berriztagarrietan buruaskia izateko daukan potentzial erraldoia islatzen du».
EH Bilduk proposatu du Jundiz industria poligonoa eta Foronda trenbidez lotzea Gasteizko aireportuan garraioa bultzatzeko asmoz. 5,5 kilometroko trenbide berri bat izango litzateke, Adifen Jundizko egungo tren-geltokitik eta 15 milioi euroko inbertsioa izango luke. Horrela azaldu du Arabako Ahaldun Nagusia izateko hautagaia Kike Fdez de Pinedok gaur Estarronan egindako aurkezpenean.
Proposamen honekin batera, Bilodan eraiki nahi duten geltoki intermodala eraikitzeko planak baztertzen ditu EH Bilduk. Horren ordez, egungo Jundizko une logistikoa Krispijanaraino handitzea planteatzen du bertan 750 metroko trenak hartu ahal direlarik. “Ez du inolako zentzurik merkantzia-geltoki berri bat eraikitzea egun dagoen geltokitik 2.000 metrotara, 46 hektarea okupatuz eta Bide Berdea moztuz”, kritikatu du Fdez de Pinedok.
Eremu horretarako EH Bilduren proposamenak AP1 eta A1 errepideen arteko lotune berri bat jasotzen du, Foronda aireportuko mendebaldetik Foronda bera eta Jundiz lotuz eta Estarrona beste aldera utziz. “Etxabarri-Ibiñatik Armiñoira egin den proposamena baino zentzudunagoa da, eta behin betiko konponduko ditu orain Etxabarri-Ibiña eta N-622 errepidearen lotunean sortzen diren arazoak”, azaldu du Arabako Ahaldun Nagusia izateko hautagaiak.
H24 eta Mugako Ikuskatze Gunea berreskuratu ostean, EH Bildu Forondako aireportua bultzatzearen aldekoa da, beti ere herri ikuspegi batetik. “Euskal aireportuen artean elkarlana eta osagarritasuna bilatu behar ditugu Gasteizko aireportuaren indarguneak aprobetxatuz garraio aireportua izateko. Horrez gain, hegaldi erregularrak, charterrak eta ozeanoz gaindiko hegaldiak erakarri behar ditugu”, gaineratu du Fdez de Pinedok.
Azkenik, Hegaraba egitasmoan jasotzen zen bezala, EH Bilduk polo teknologiko bat sortu nahi du gertu eta gutxiegi erabilita dagoen Miñao Parke Teknologikoarekin batera. Bi azpiegiturak bultzatzea du helburu eta kasu honetan, energia berriztagarriak, biozientzia eta fabrikazio aurreratua izango ditu zutabe bezala, Arabak arlo horietan puntako enpresak dituelako.
Gasteizek duen arazoetako bat industria arloan da ez dagoela inolako udal estrategiarik honezkero ezarrita dauden industriguneak birmoldatzeko eta horiei balioa emateko. Adibiderik onena da Gamarra eta Betoñuko industriguneen apurkako degradazioa: enpresa askok lanean jarraitzen dute, baina hutsik dauden orube asko daude, pabilioi zaharkituak, etab. Miñaoko parkea handitzeko asmoen aurrean, Gasteiztik urrun, EH Bilduren apustua da enpresa aurreratuak hirigunera hurbiltzea, beste hiri batzuetan egin den modura.
«Guk uste dugu posiblea eta beharrezkoa dela Betoñu eta Gamarra berreskuratzea enpresa jarduerak egiteko. Bereziki, erraztu nahi dugu enpresa teknologikoak eta zerbitzu aurreratuakgertuago eta hiriaren erdigunearekin konektatuta egotea», defendatu du Miren Larrion alkategaiak.
EH Bilduren proposamenaren xedea Betoñu eta Gamarrako industriguneak berritzea da. 3,5 milioi metro koadrorekin, hiriaren birmoldatze plan handinahitsuena litzateke. Koalizioak zaharberritze plan berezi bat bultzatzeko asmoa du horretarako. Ideia da hirigintza moderno eta erakargarria sortzea, enpresa berriak erakartzeko. Berrikuntzarako, aisialdirako, zerbitzuetarako, industria erakuslehioetarako, edo orube handiak behar dituzten enpresentzako kokalekuak prestatuko liratete planaren barruan.
Herritarrek latexezko eta binilozko eskularruak eta maskarak eman dituzte, baita 3D pantailak ere, etxez etxeko laguntza-zerbitzua zein baldintza eskasetan ematen zen jakin ondoren.
Zapi gorrien kanpaina abian jarri da herrian elkartasuna adierazteko
Udalak, boluntarioekin batera, desinfekzio lanak egiten ditu udalerriko 15 herrietan
Kike Fdz de Pinedo: “Egungo impasse egoerak larriki hondatzen ari ditu Foru Gobernuaren gaineko jarraipen, kontrol eta fiskalizazio funtzio legitimoa egiteko ditugun gutxieneko baliabideak. EH Bildu-tik beste parte-hartze eta kontrol mota bat posible dela uste dugu, non denok lekua izango dugun"