Iruñea
EH Bilduk, bere udal taldearen bitartez, Hirigintza Batzordean defendatuko du Iruñeko Udalak bere gain konpromezua har dezala alokairu sozialerako edo babesturako sustapen bat ere, hirugarrenei udal lurzorua emanez egiten dena, etxebizitza libre bihur ez dadin. Datorren asteazkenean eztabaidatuko duten adierazpen proposamen berean, Udalak alokairuaren gehiegizko prezioei "dagozkien" mugak ezartzea bilatuko du EH Bilduk, "Beharrezko arau erreformen bidez". Enuntziatu horrek, Iruñea Gobernu zentralak iragarritako etorkizuneko agertokian azkar kokatu ahal izateko oinarria planteatzen du, bertan udalerriei eskumena emango baitzaie beren higiezinen merkatuetan esku hartzeko.
Adierazpen berean, Udalari eskatzen zaio "gure elkartasun osoa eta erabateko babesa eman diezaiela alokairu-kontratu babestuen amaierak eta horien jabe den enpresaren asmo neurrigabeen aurrean kaltetutako familiei". Era berean, eztabaidagai dagoen testuak eskatzen du gobernu-taldeari eskatzea Nafarroako Gobernuarekin koordinatzeko eta lankidetzan aritzeko "alokairuaren prezioen kontrolaren arloan garatu beharreko neurri guztien aplikazio arduratsuan, bereziki, Alokairuen Jasangarritasun Indizearen eta etxebizitza hutsen erroldaren sorreran".
EH Bilduk ekimen hori abian jartzeko beharra justifikatu du, hirian putre funtsen lurreratzeak eragindako "alarma sozialean" oinarrituta, baina baita "alokairuaren prezio altuek edo alokairu sozial edo babestuko etxebizitzen eskaintza faltak eragindako kezka sozialean" oinarrituta ere. "Urte askoan etxebizitza benetan kezka sozial larria izan ez dela egiaztatu izanak indarra hartu du errealitate hori eta milaka pertsonengan harridura, kezka eta haserrea eragin duten ondorioak ezagutzean", dio adierazpenak. "Tresna indartsuak behar ditugu putre funtsen jarduera geldiarazteko eta alokairuaren gehiegizko prezioak kontrolatzeko eta mugatzeko, eta, aldi berean, etxebizitza sozialen eta babestuen parkea sustatzen dugu, etxebizitza hutsak erabiliz eta beharrezkoak direnak sustatuz", defendatu du EH Bilduk.
Aurreko legealdian higiezinen ondarea berreskuratzeko eta gizarte larrialdietara bideratzeko, etxebizitza bulegoa sortzeko eta etxebizitza alokairu sozialean eta babestuan sustatzeko partzelak eskaintzeko abian jarritako politikei balioa ematen die idatziak, "Baina oraindik lan asko dago egiteko". Martxoaren 26an etxebizitzaren inguruko saio monografiko bat egingo da (EH Bilduk eskatu eta lortutakoa), alokairuaren merkatuan ere jarduteko neurriak zehazteko.
Nafarroako Administrazio Auzitegiaren (NAA) sei ebazpenek, otsailaren 6tik 13ra bitartean argitaratutakoak, eskuineko hirukotearen arduradunei ohartarazten diete, udal-taldeek eskatutako informazioa ematea atzeratzen jarraitzen badute, legez kontrako kasuetan eroriko direla, eta kasu horien ondorioz "jurisdikzio eskudunaren aurrean erantzukizunak eskatu ahal izango dituztela", agerikoa denez jurisdikzio auzi- administratibo eta penala. Zuzenbideko oinarrien azalpen-zatian oso antzekoak diren ebazpenek berariaz aitortzen dute EH Bilduko zinegotziek eskatutako informazioa berandu emateak "erabat indargabetzen duela toki-korporazioetako kideek beren karguak betetzeko behar duten informazioa lortzeko duten eskubidea".
Ebazpenek gogorarazten dutenez, "Informazio egokia ezinbesteko baldintza da kide anitzeko udal-organoen eztabaidetan eta bozketetan behar bezala parte hartzeko, bai eta toki-administrazioak egiten dituen jarduketak kontrolatzeko eta fiskalizatzeko ere". Argudio horren arabera, zinegotziek duten informaziorako eskubidea "funtsezkoa da korporazioen funtzionamendu demokratikorako". Informazio horren entrega atzeratzeak, hain zuzen ere, "Udalbatzako kide horiek gai publikoetan parte hartzeko duten eskubide konstituzionala hutsaltzea eta zentzurik gabe uztea" dakar. Eta argudio horiek guztiak Administrazio Auzitegiak sinatzen ditu, nahiz eta EH Bilduren erreklamazioak artxibatzeko betebeharra izan; izan ere, ebazpena eman aurretik, eta hain zuzen ere salaketa jartzeagatik, eskuineko hirukoak informazioa entregatu zuen, nahiz eta bost hilabeteko atzerapenarekin izan.
EH Bilduk aurkeztutako errekurtso guztiak Iruñeko Udaleko Osoko Bilkuraren Araudi Organikoaren 16. artikulutik 20.era bitartekoetan, toki Administrazioaren jarduera arautzen duen araudian ez ezik, jurisprudentzia ugarian ere bai oinarritzen dira. Horietan arautzen baita Udalbatzako kideen informaziorako eskubidea. 20. artikuluak, zehazki, udal-gobernuko organoen kontrol- eta fiskalizazio-funtzioa betetzeko informaziorako sarbidea arautzen du, eta ezartzen du eskatutako informazioa entregatzeko epea 5 egun baliodunekoa dela.
Informazioa emateko orduan izandako atzerapenak, EH Bilduk aurkeztu behar izan zituenak eta dagoeneko ebatzi direnak, sei espedienteri eragiten die: lehenengoa Txantreako zenbait kaleren saneamendu eta berrurbanizazio lanei buruzkoa da, zeinaren informazioa 2019ko uztailaren 26an eskatu baitzen eta ez baitzen entregatu urriaren 9ra arte (ia hiru hilabete geroago). Antzeko egoera gertatzen da Corpus Christiko prozesioan Udalak bere gain hartutako gastuei buruzko espedientearekin. Informazio hori ekainaren 25ean eskatu zen eta ez zen azaroaren 20ra arte entregatu (ia 5 hilabete geroago). Hirugarren kasuak bizilagunen komunitate batekin egindako hitzarmenari eragiten dio. Informazio hori abuztuaren 1ean eskatu zen eta ez zen azaroaren 27ra arte eman (ia 4 hilabete). Egoera bera gertatu zen I. Zabalgunean obrak eteteko iragarpenarekin. Informazio hori eh Bilduk eskatu zuen 2019ko uztailaren 26an, eta ez zen entregatu bi hilabete eta erdi geroago arte (urriaren 9an). Labriteko pasabidearekiko erantzukizunak zehazteko espedienteari ere errekurtsoa jarri zitzaion, informazioa uztailaren 26an eskatu baitzen eta ez baitzen entregatu azaroaren 18ra arte (hiru hilabete eta erdi baino gehiago geroago). Azkenik, 2019ko uztailaren 24an, EH Bilduk Urdanoz Taldeko frontoiko obrei buruzko informazioa eskatu zuen, eta azaroaren 22ra arte ez zuen jaso.
Kasu guztietan, EH Bilduk NAAra jo behar izan zuen gobernu taldeak informazioa helaraztea lortzeko, eta, kasu guztietan, entregatzeko epeak ez ziren bete. Egoera honek, udal gobernuaren kontrol- eta fiskalizazio-lana erabat iruzurrezkoa eta antidemokratikoa dela erakusten du.
EBAZPENEN ERREFERENTZIAK:
Premiazko gizarte-beharrak, mendekotasunari arreta ematea, gizarte-zerbitzuak finantzatzea eta tokiko ekonomia babestea eta berreskuratzea izango lirateke gastu-lehentasunak.
Koalizioak Udalak ematen ari dituen zerbitzuen erradiografia eskatu du berriro, eta EMADeko langileak osasun-langileekin parekatzea eskatu du, materiala hornitzeko
Koalizioak uste du haur eta gazte ahulenen jarraipena lehentasuna izan behar dela, etxebizitzetan konfinatzea dakarren krisi batean.
"Larrialdiaren" aurrean, Udalaren jarduera konfrontazio politikotik aldentzea, zerbitzurik onenak bermatzea eta erabakiak adostasunez hartzea defendatzen du