AKTUALITATEA

| 2021-04-07 10:57:00

EH Bilduk Gasteizek mugikortasun jasangarri osasuntsu eta seguruan oinarritutako ordenantza bat izateko beharra azpimarratu du. Hori dela eta, EH Bilduk 50 zuzenketa partzial eta osoko bat aurkeztu ditu. "Mugikortasun seguru baten aldeko apustua egiten dugu, bai, baina guztiontzat. Eta erabakitasunez sinesten dugu mugikortasun jasangarria eta osasuntsua bultzatzen. Ordenantza honek, planteatuta dagoen bezala, eta inolako neurri osagarririk gabe, arriskuan jartzen ditu arlo honetan herritar guztiek egindako aurrerapen asko. Ezin da onartu", adierazi du Felix Gonzalez EH Bilduren Gasteizko bozeramaileak.

 

Duela aste batzuk, EH Bilduk mahai gainean jarri zuen mugikortasun-ordenantza berriarekin batera hainbat neurri osagarri hartzeko beharra, bizikleta-azpiegituretan inbertsioa areagotzea, '30 Hiria' martxan jartzea, edo oinezkoentzako eta txirrindularientzako segurtasun-elementu gehiago ezartzea. Udal gobernuak proposamen horiei inolako erantzunik ematen ez dienez, EH Bilduk osoko zuzenketa aurkeztu du. "Ordenantza honekin alde bakarreko bidea aukeratu du Urtaranek. Adostasunezko testu bat nahiko genuke, trantsizio segurua bermatuko duten ekintzekin batera. Bere esku dago zuzenketak egitea eta akordioak bilatzea, herritar guztien mugikortasunaren mesedetan", azpimarratu du Gonzalezek.

 

EH Bildurentzat mugikortasunaren alorrean, segurtasunak garrantzi berezia hartzen du oinezkoen eta txirrindularien arteko binomioan. Izan ere, "garraio mota bakoitzak bere espazioa bereizia izan behar du, segurtasunaren ikuspegitik. Hala ere, gobernuaren ordenantza proposamenak bizikleta oinezkoentzako guneetatik desagertzearekin soilik lotzen du segurtasuna", esan du Gonzalezek. Hala, EH Bilduk uste du ordenantza berriak bizikleta galtzadara bidaltzen duela, baina galtzada ez dagoela prest behar besteko segurtasunez hartzeko.

 

Nola ez, neurri horiekin batera bizikleta azpiegituretan inbertsioak egin behar dira, EH Bilduk legealdi osoan eskatu duen bezala. Izan ere, Amancay Villalba zinegotziak salatu duenez, 2021eko aurrekontuan 150.000€-ko partida bakarra bideratu da bizikleta-azpiegituretarako, eta hori ez da nahikoa sustatu nahi den aldaketa sostengatzeko. "Azken bost urteetan bizikleta azpiegituretan egin diren inbertsioak aztertuz gero, ondorioa berbera da: inoiz ez da lehentasuna izan ordenantzak planteatzen duen sakonera aldatzeko Gasteiz benetan prestatzea", dio Villalbak.

 

EH Bilduren ustez, bizikleta-azpiegituretan egindako inbertsioa ez da nahikoa, eta horri gehitu behar zaio bizikletari galtzadatik modu seguruan zirkulatzea ahalbidetuko dion trafikoa baretzeko neurririk hartu ez izana. EH Bilduk hainbat aldiz defendatu du, eta orain, ordenantzari egindako zuzenketetan, Gasteiz 'Hiri 30' bihurtzea, trafikoa erabat lasaituko lukeelako, galtzadak eskuragarriagoak izango liratekeelako eta bizikletaren ahultasuna gutxituko lukeelako. Baina trafikoa baretzeaz gain, proposamenak guztiz kaltegarriak diren neurriak proposatzen ditu, hala nola bizikletak trafikoa baketzea. "Ez dugu uste galtzadako elementurik ahulena bakegilea izan behar denik; aitzitik, aldez aurretik errepidea baketu behar da, bizikleta bertatik modu seguruan zirkulatu ahal izateko", esan du Villalbak.

 

Gaur egun, bizikleta behatokiak eskaintzen dituen datuen arabera, gure udalerrian emakumeen aurkako bizikletaren erabileran genero-aldea dago, eta eh Bilduk uste du hori berehala konpondu behar dela. Aldaketa hori gerta dadin, beharrezkoa da emakumeek bizikletaren erabilera oztopatzen duten elementuak lantzea, eta elementu horietako bat segurtasunaren pertzepzioa da. Horregatik, ez dugu elikatuko segurtasuna hobetzeaz gain galtzadako segurtasunaren pertzepzioa ere hobetuko duen aldaketa bat, emakumeek aukera berdinak izan ditzaten bizikletan ibiltzeko. Era berean, eta bide-segurtasunaren arloan, espaloitik bizikletaz ibiltzeko gutxieneko adina 16 urtera igotzea eskatu du EH Bilduk (proposatutako 15 urteen aldean), adin horretara arte kaskoa eraman beharrarekin bat etorriz.

 

Azkenik, txirrindularien inbertsio eta azpiegitura faltari, galtzadako segurtasun faltari eta genero arrakalari EH Bilduren kezka gehitu behar zaie, oinezkoen guneak taxutzeko moduagatik. Distantzia bat dago ordenantza honetatik sortzen diren espazio bereizien proposamenen eta bizikidetzarako proposamenaren eta super-etxadiak sortzen diren agindu modalak aldi berean izatearen artean. Orain arte, super-etxadiak izan dira espazio publikoa birbanatzeko elementu nagusia, garraio modalitateen arteko elkarbizitzarako leku gisa sortu baitira. Hala ere, ordenantza-proposamen honen bidez, elkarbizitzarako aukera horiek estutu egiten dira, bizikletak bizikleta-bideetatik edo galtzadatik bakarrik ibili ahal izango direla zehazten denean, eta horrek kontraesan posible bat eragin lezake, aztertu beharko litzatekeena.

 

EH Bilduren konpromisoa mugikortasun osasungarria, iraunkorra eta segurua bultzatzea da. Ordenantza honek azken elementua azpimarratzen du, segurtasunarena, baina oinezkoen ikuspuntutik bakarrik. Segurtasun-elementua bizikleta oinezkoentzako guneetatik desagertzearekin bakarrik lotzen da. Segurtasun falta espaloi eta oinezkoentzako guneen egoerarekin soilik parekatzeko erabaki horrek ordenantzan uzten du bere defizit handiena: bizikletak, txirrindulari nagusi edo adingabeek, errepidera igarotzeko erabiltzen duten segurtasun falta. "Ordenantza honetatik ez da sortu EH Bilduk bultzatu nahi duen bizikletaren aldeko apusturik. Bizikletak presentzia handiagoa du eta izan dezake hirian, ez luke beldurrik eman behar bizikleta erabiltzeak, ezin da ausartentzako elementu bat bakarrik izan", adierazi du Felix Gonzalez EH Bilduko bozeramaileak.

 

Ordena modala

Mugikortasun jasangarriaren aldeko herritar itunak (2007), Gasteizko mugikortasunaren eta espazio publikoaren sistema birformulatzeko esparru eta ibilbide-orri gisa balio izan duenak, hiri-desplazamenduak osasunerako, bizi-kalitaterako, hiri-ingurumenerako edo tokiko ekonomiaren garapenerako mehatxurik ez dakarren hiri-eredu baten alde egiten du. Itun hori da indarrean dagoen Mugikortasun Jasangarriaren eta Espazio Publikoaren Planaren oinarria, mugikortasun aktiboaren alde egiten duen hierarkia modal bat aurkezten baitu. Oinezkoak dira ordena modalaren protagonistak, bizikleta bigarren lekuan, garraio publikoa gero, eta azkenik ibilgailu pribatua. Ordenantza berriak ordena modala irauli eta garraio publikoa bizikletaren aurretik jartzen du, herritarren arteko ituna hautsiz.

 

Koronabirusa sartzeak hausnarketa sakonak ekarri ditu bizitzarako esparru askotan, baita espazio publikoan ere, eta espazio publikoa birbanatzeari buruzko gogoeta egitera eraman du, zikloei eta oinezkoei lehentasuna emateko. EH Bilduk uste du ordenantza berriak indarrean dagoen ordena modalari eutsi beharko liokeela, eta ez gobernuaren ordenantza-proposamena egituratzen duen hierarkia modalari.