AKTUALITATEA

| 2024-12-11 19:37:00

Arabako Batzarrak berretsi egin du EH Bilduk Arabako Foru Gobernuarekin lortutako aurrekontu akordioa. Ozaetan izan da gaur arratsaldean egin den batzarrean eta bertan akordio horren xehetasunak azaldu dira.

Guztira, 33 milioi euro dira legegintzaldi honetarako, lau arlo nagusietan oinarritzen da akordioa: landa-eremuan etxebizitza sozialak eta gazteentzako etxebizitzak sortzea, adineko pertsonei arreta emateko egoitza-plaza publikoak sortzea, energia berriztagarria hedatzeako deliberazio prozesuak abiaraztea eta tokiko finantzaketa handitzea.

Aurreakordioaren ardatz nagusietako bat etxebizitza eskuratzea da. Aurrekontu-akordio honi esker, Araban Bizibedi programa jarriko da abian, tokiko erakundeek landa-eremuan etxebizitza sozialak eta gazteentzako etxebizitzak sortzeko laguntza-programa. Guztira 10,5 milioi euro izango ditu hurrengo hiru urteetarako, eta horietatik 3,95 milioi 2025eko ekitaldian gauzatuko dira. «Akordio horri esker, Arabako Foru Aldundia eragile aktibo bihurtuko da, lehen aldiz, Toki Erakundeekin elkarlanean, landa-eremuan etxebizitzak sustatzeko», adierazi du Eva Lopez de Arroyabe bozeramaileak.

Zaintzen arloan, lehen aldiz hamarkada batean baino gehiagotan, Arabako Foru Aldundiak adinekoentzako egoitzetan plaza publikoak sortzeko konpromisoa hartu du. 2013an Abetxukuko egoitzak ateak ireki zituenetik, Foru Aldundiak ez du plaza publiko bakar bat ere sortu. Arabako Mendialdea egoitza publikorik ez duten Arabako hiru eskualdeetako bat da, eta akordioari esker, Kanpezuko egungo Etxebizitza Komunitarioa egoitza-baliabide integral bihurtuko da 2026an.

Trantsizio ekosozialaren arloan, egungo egoera jasanezina da. Azken urteotan gobernuek beren betebeharrak baztertu izanak eragin du kaos-sentsazio hori. EH Bilduk defendatu du Solariakoa bezalako proiektuak geldiarazi behar direla, 32 zentral fotovoltaiko eta Zierbenara 100 kilometro baino gehiagoko ebakuazio-linea aurreikusten dituena, edo Forestaliak Gasteizen Aragoin sortutako energia ebakuatzeko proiektatutako goi-tentsioko 200 kilometroak.

Horrela, aurreakordioari esker, Trantsizio Energetikoari eta Klima Aldaketari buruzko Legean jasotako deliberazio-prozesuak arintzeko, 2025ean zehar burutzeko helburuarekin. Eztabaida-prozesu horiek lagundu beharko dute egungo egoera argitzen eta lurraldean berriztagarriak behar bezala hedatzea antolatzen, arrazoizko helburu gauzagarriak ezarriz». Horretarako, foru-kontuetan 80.000 € erabiliko dira Eusko Jaurlaritzari laguntzeko, hau da, 10.000 € bideratuko dira eskualde bakoitzean eztabaida-prozesu horiek garatzeko.

Azkenik, EH Bildurentzat beste funtsezko alderdi bat da tokiko finantzaketa hobetzea, zabaltzea eta egonkortzea. Zentzu horretan, Eva Lopez de Arroyabek gogorarazi du azken igoera EH Bilduk lortu zuela 2016an, orduan FOFELi egindako ekarpena % 0,5 handitu baitzen. Egungo arauak 27 urte ditu. Denbora horretan, herriek eta haien eskumenek aurre egin beharreko erronkak handitzen joan dira, baina finantzazioa ia ez da handitu. Hemendik aurrera, FOFEL Arabako Lurralde Historikoko baliabide erabilgarrien % 36,66 izango da gutxienez, hau da, egungo esleipena baino % 0,72 gehiago.

Beste partida batzuk

Partida nagusi horiez gain, EH Bilduk beste batzuk sartzea ere lortu du, besteak beste, etxebizitza komunitarioetan 24 orduko arreta ematea, mendekotasuna baloratzeko talde berri bat sortzea eta egoitza pribatuetako langileek bizi duten lan-gatazkari irtenbidea ematen laguntzeko bultzada ekonomikoa ematea, hitzarmen propio bat sinatzeko, besteak beste, zaintzen arloan.

Trantsizio ekosozialean, energia-komunitateak 1,3 milioi euro gehiagorekin bultzatzea lortu dute, baita hurrengo ekitaldietarako konpromiso-kredituak ere, 2,2 milioiko balioarekin. Gainera, foru garraio publikoa doakoa izango da 18 urtetik beherakoentzat, eta lehen sektoreak desagertzeko arriskuan dauden nekazaritza eta abeltzaintzako ustiategien errolda bat eta lehen sektorean prestakuntza jasotzeko eta proiektu bat hasteko prest dauden gazteen errolda bat izango ditu. Horrekin batera, nekazaritza-lurren bitartekaritza-zerbitzu publiko bat sortuko da, merkatura ateratzen diren balio agroekologiko handiko lurrak erroldatzeko. Azkenik, lurraldeko eraldaketa-zentroei bultzada bat emango zaie, Mendialdea eta Gaubeako proiektuei buruz dauden azterlanak eguneratuz, ondoren zentroen sare integral bat sortu ahal izateko.

Lurralde-orekari dagokionez, EH Bilduk konpromiso politikoa lortu du: Gobernuak toki-erakundeen finantzaketa-ereduaren finantza-nahikotasunari eta ekitateari buruzko azterketa egitea, eta kontzejuei zuzendutako laguntza-lerro berri bat sortzea, etorkizuneko plan estrategikoak eta biziberritzeko proiektuak egin ahal izateko.

Azkenik, aurrera egin da Foru Suhiltzaileen Erakunde Autonomoan plaza berriak sortzen. 2025. urtean, sarjentu izateko 6 plaza sortuko dira, eta plantilla handituz joango da 2027ra arte, pixkanaka, egitura operatiboan 229 kide izatera iritsi arte. Horrela, erakundeko langileen aldarrikapen historikoetako bat lortuko da.