Nafarroa
EH Bildu Nafarroa Talde Parlamentarioak Nafarroako Gobernuari zuzendutako zenbait galdera erregistratu du foru ganberan, Uxueko monumentu multzoaren inguruan. Zehazki, EH Bilduk jakin nahi du ea Artzapezpikutzari baldintzaren bat ezarri zitzaion hura zaharberritzeko laguntzak ematerakoan, bertara hurbiltzen diren bisitariek egoitza guztietara sarrera libre eta doakoa izan zezaten.
Hamar urteko lanen ondoren, monumentu multzoaren zaharberritze lanak 2012an amaitu zituzten, administrazioak guztira 5.576.189,62 euro inbertitu ondoren. Hala ere, Adolfo Araizek, ekimena sinatu duen parlamentarioak, salatu duenez, "2012tik zortzi urte igaro diren arren, ezerk ez du funtzionatzen. Erakusketako aretoak ez dira irekitzen, eta igogailuari ere ez zaio funtzionarazten. Turista Uxuera iristen da, santutegia ikusi nahi du, baina soilik nabe gotikoaren barrualdera eta erronda pasealekura sar daiteke". "Turistak zortea badu eta parrokoa aurkitzen badu, baliteke erretoreak gidatzea, berak bakarrik baititu bulegoetako giltzak, eta beste inork ez; jakinda, gainera, sarritan kanpoan dagoela edo ezinezkoa zaiola giltza horiek ematea", gaineratu du Araizek.
Ildo horretan, EH Bilduk jakin nahi du ea Nafarroako Gobernuak uste duen Nafarroako Artzapezpikutzak eskubidea duela monumentu-multzoaren egoitza guztietarako sarbidea mugatzeko, diru kopuru hori diru-laguntza publiko gisa jaso ondoren.
Halaber, Adolfo Araizek salatu duenez, "Iruñeko Elizbarrutiak bere izenean inskribatu zuen Uxue eliza-gotorlekua jabetza-erregistroan, guztira 30 euro baino gutxiagoko kostuarekin, eskrituretan santutegiari eman zioten balioa 219.000 eurokoa izan zenean". Horrexegatik, azkenik, talde parlamentarioak foru exekutiboari galdetu dio jabetza-eskubide horien defentsan ekintza judizialen bat jartzeko asmorik duen.
Duela gutxi eratu den Espainiako Gobernu berriak, bere ibilbidea hasi eta berehala, Nafarroako Foru Berriaren aurkako helegitea aurkezteko asmoa iragarri du, "Nafarroaren erabakitzeko ahalmena mugatzeko aurreko gobernuen joera bera erakutsiz", Bakartxo Ruiz EH Bildu Nafarroa Talde Parlamentarioaren bozeramailearen hitzetan. "Erabaki honek Nafarroaren ahalmen legegilea murrizten du, eta gure autogobernuaren esentzietako bat erasotzen du: gure zuzenbide zibila", gaineratu du.
PSOEren eta Unidas Podemosen arteko koalizio gobernu berriak Nafarroaren inguruan hartutako lehen erabakia da, Foru Zuzenbide Zibilaren Konpilazioaren aldaketan eta eguneratzean jasotako zortzi legeren aurkako konstituziokontrakotasun helegitea. Horrela, EH Bilduko bozeramailearen ustez, "Espainiako Konstituzioa tresna uniformatzaile gisa erabiltzen saiatzen ari gara berriro, eta, hala, Nafarroak legeak egiteko eta gure esparru juridikoa erabakitzeko orduan duen gaitasuna murrizten".
Aurreko legealdian onartutako Foru Berriaren zatirik handienak aurrera jarraitzen duen arren, EH Bilduren ustez, Auzitegi Konstituzionalean jarritako helegiteak "Nafarroako zuzenbide zibilean aurrerapen handia suposatzen zuten eta Nafarroak jada eskumenak zituen alderdi garrantzitsuak zalantzan jartzen ditu". Ordainetan ematea edo kredituak lagatzea "bankuen politikei aurre egiteko beharrezko tresnak" dira. Hain zuzen ere, horregatik, "paradoxikoa da bere burua aurrerakoi gisa definitzen duen gobernu berriak herritarren eskubideak defendatzeko errealitatera egokitu diren lege batzuen aurka jotzea".
Bakartxo Ruiz bozeramailearen arabera, "Nafarroaren subiranotasunaren aurkako erasoaldi berri bat da, eta Sánchez presidenteak bere gobernuaren elkarrizketarako izaeraz harro agertu eta Chivite presidenteak berak Estatuan gure autogobernua ulertuko duen gobernu baten beharra adierazi eta egun gutxira gertatzen da".
Era berean, zalantzan jarritako Foru Berriaren alderdiei buruzko Estatuko Gobernuaren eta Nafarroakoaren arteko negoziazio-prozesua publikoa bazen ere, ez zen bide judiziala hasteko asmoaren berri eman, "Foru exekutiboa bera agerian uzten duen zerbait".
Ildo horretan, EH Bildu Talde Parlamentarioak gaurkotasun handiko galdera bat erregistratu du Nafarroako Parlamentuan, Maria Chivite Nafarroako Gobernuko presidenteak Foru Berriari jarritako helegitearen inguruan egiten duen balorazioa azal dezan.