Mugikortasun politika ausart eta arduratsuak garatzeko unea da
| 2020-05-08 12:01:00
Duela egun batzuk Mertxe Aizpuruak Diputatuen Kongresuko tribunan, Xabier Euzkitzeren poema eder bat errezitatu zuen. Hausnarketa polit bezain sendoa, hainbeste irrikatzen dugun normaltasun hori iristen denean gogoan izan beharko genukeena: “airea, lurra, ura eta zerua ederki daude zuek gabe. Itzul zaiteztenean, gogoratu nire gonbidatuak zaretela, ez nire jabeak»
Ohitura eta politika asko aldatu behar ditugu ideia hori gure bizitzaren oinarria izan dadin, eta krisi hau aukera bat izan daiteke. Gizarte justuagoa, enpatikoagoa eta atseginagoa eraikitzeko aukera, baita ingurumenarekiko ere.
Hausnarketarako garai honen ondorioz, politika ausartak eta arduratsuak bultzatu behar dira arlo askotan, eta horietako bat, zalantzarik gabe, mugikortasunarena da. Dagoeneko, bidea jorratzen hasia da: udalerri batzuk bizikleta garraio nagusia duen mugikortasun ereduarekiko konpromisoak hartzen hasiak dira.
EH Bildurentzat funtsezkoa da mugikortasun jasangarri eta seguru baten aldeko apustua egitea. Horretarako zutabe nagusiak, urteetan ibilgailuei utzitako zenbait espazio oinezko eta txirrindularientzat berreskuratzea eta garraio publikoaren sustapena izango dira.
Bizikletaren aldeko Hirien Sareak, hirietan 30 km/h abiadura muga ezartzea proposatzen du, trafikoak sortutako arrisku egoera murrizteko modu gisa, eta baita mugikortasun aktiboa bultzatzeko mekanismo gisa ere. Bada denbora Irunen 30 km/h muga ezarri zenetik, eta errealitateak erakutsi digu neurri hori, berez, ez dela nahikoa:
Irunen bizikletaren erabilera bultzatu behar dugu mugikortasun seguru eta jasangarria lortzeko. Eta horretarako gure hiriaren egungo diseinua aldatu behar dugu, txirrindularientzako espazio seguru gehiago emanez, oinezkoei kalterik eragin gabe. Horretarako funtsezkoa izango da Irunen bizikletak beste ibilgailu batzuekin batera egotea lantzea. Zentzu horretan ezinbestekoa da bizikletan doazenen segurtasuna lehenestea, adibidez, bide oso bat garraio publikoari eta bizikletei utziz, edo zenbait kale ibilgailuen ohiko trafikoari itxiz ere.
Bizikletak alokatzeko zerbitzu publiko bat ezartzeko historikoki egin dugun eskaeraz harago, bidegorrien sarea hobetu eta handitu behar da. Horrekin batera, kale batzuk oinezkoentzat egin behar dira, familia guztiek bizikleta bat izateko aukera bermatu behar da, hura erosteko laguntza osagarriak diseinatuz (bai mekanikoak, bai elektrikoak), aparkaleku seguruak jari behar dira, eta udalak ziklologia-zerbitzuak bultzatu behar ditu urbileko merkataritzan, baita udal zerbitzuetan ere. Hauek guztiak, Irun atseginagoa lortzeko bideratutako proposamenak dira.
Baina ezin dugu ondorengo kontzeptua ahaztu: pedagogia. Zalantzarik gabe, Bide Heziketa bezalako proiektuak funtsezkoak dira. Ekimen hau, bizikletaz ibiltzen irakasteaz harago, gidarientzat ere baliagarria da: arriskutsuak izan daitezkeen jarrerak zuzentzen ikasteko baliagarria izango zaie, bizikletan doazenak seguru joan daitezen. Segurtasun horrek, bizikletaren erabilera bultza dezake.
Ez dugu lortuko Irun jasangarri bat mugikortasun-neurriekin bakarrik. Mugikortasunaz ari gara, bai, baina baita ingurumenaz, garapen iraunkorraz... ere. Arlo eta instantzia askotatik lan egin behar da beste gizarte mota bat ardatz izango duen kultura barnera dezagun. EH Bilduk neurri horiek bultzatzeko lan egingo du, ez bakarrik gure udalean, baita ordezkaritza dugun erakunde guztietan ere.
Euzkitze berriz aipatuta, bere poemaren hasierak honela zioen: "Mundu batean oheratu eta beste batean esnatzen gara". Egin dezagun mundu berri hori, gutxienez, oheratzen garen hura baino hobea izatea.
Melida: “Herri bezala aurrera egiteko eta jendearen bizi-baldintzak hobetzeko baldin bada, EH Bildu hor egongo da”
| 2020-01-23 14:47:00
Irungo EH Bilduk eta PSEk 2020ko aurrekontuetarako 5,2 milioi euroko aurrekontu akordioa sinatu dute. “EH Bilduren zeregina beti izan da herritarren bizi-baldintzak hobetzea eta horretarako proposamenak egin izan ditugu. Aurrekontu akordio honek azaroan EH Bilduk aurkeztu zituen zuzenketak jaso ditu, ia bere osotasunean”, azaldu du Jokin Melida EH Bilduko bozeramaileak. Prentsa agerraldian parte hartu dute baita ere Oihana Briones EH Bilduko zinegotziak eta, PSEren aldetik, Jose Antonio Santano alkateak eta Miguel Angel Paez alkateorde eta ogasun delegatuak.
PSEk eta EH Bilduk lortutako adostasunean, etxebizitzarena da akordioak jasotzen duen bloke nagusia, ia 4,5 milioi eurokoa. Horren bidez, alokairu publikoko etxebizitza parke garrantzitsua sortuko da lehen aldiz Irunen. Etxebizitzarekin jarraituta, Emigrazio eraikinaren erabilera zehazteko prozesu parte hartzailea egingo da eta bertatik ateratzen den proiektua gauzatzeko konpromisoa ere adostu da. Gazteentzako emantzipazio neurriak ere martxan jarriko dira.
“Energia Berdeari erreparatzea ezinbestekoa da bizi dugun aldaketa klimatikoaren garaiotan eta horretarako Energia Berdearen agentzia sortuko dugu eta trantsizio ekologikorako neurriak martxan jarriko ditugu”, adierazi du Melidak.
Bestalde, berez garai zailak bizitzen ari diren Irungo merkatarientzat eta “ikusita Zaldunbordako proiektuarekin tematuta jarraitzen duela Hondarribiako EAJk, benetan garrantzitsua iruditzen zaigu Irungo merkatarientzat diru-laguntzak jasotzeko irizpideak zabaltzea eta diru kopurua handitzea”.
Aipatutakoez gain, liburutegietan eta eskoletan euskararen erabilera sustatzeko neurriak adostu dira eta, memoria historikoari dagokionez, 36ko gerratik honako ikerketa, dokumentazioa eta katalogazioa egingo da datozen urteetan.
“EH Bilduk erakutsi du arduraz jokatzen duela eta herritarren interesak alderdien interesen aurretik jartzen dituela. Akordioetako edukiak aztertzen ditugu, onuragarriak diren ala ez, eta horren arabera hartzen ditugu erabakiak. Gauza bat argi dago: herri bezala aurrera egiteko eta jendearen bizi-baldintzak hobetzeko baldin bada, EH Bildu hor egongo da”, erantsi du Melidak.
EH Bilduren zuzenketak Irungo aurrekontuei
| 2019-12-17 11:46:00
Urte amaierarekin batera udal aurrekontuen negoziazio eta eztabaida dator, eta Irungo EH Bilduk 21 zuzenketa aurkeztu dizkio udal gobernuaren aurrekontu proiektuari.
Gure zuzenketak egoera gutxituan dauden arloetara bideratuta daude, beti justizia soziala eta gizarte orekatu bat helburu dutela.
Hori dela eta, gure taldearentzat garrantzia handia duten eta azken urteotan era sakonean landu ditugun gaietan dago oinarrituta. Hala, etxebizitza, energia, merkataritza txikia, gazteria, berdintasuna, euskara eta memoria historikoaren gaineko neurri zehatzak aurkeztu ditugu.
Hauek dira EH Bilduk aurkeztutako zuzenketak:
Etxebizitza:
Etxebizitzari dagokionez, Behin baino gehiagotan aipatu dugu ez dugula zilegi ikusten jabego publikoa esku pribatuetara igarotzea. Hori dela-eta, Alarde eremuan eraikiko diren etxebizitza guztiak publikoak izan daitezen, urte anitzeko partida aurkeztu dugu. Partida 2023 urtera arte luzatuko litzateke, 4.750.000 euroko guztirako kopuruarekin (2020 urtean 750.000 euro).
Etxebizitza eskubidea era jasangarri eta arduratsu batean bermatzearren, ezinbestekoa ikusten dugu hutsik dauden etxebizitzen kopurua eta kasuistika ezagutzea. Horretarako, Irungo etxebizitza hutsen azterketa eta inbentariari dagokion jarraipena emateko 91.000 eurko partida aurkeztu dugu.
Emigrazio eraikinari dagokionez, bere erabilera eta barne banaketa parte hartze prozesu baten bidez egin dadila eskatzen dugu. Eta prozesu horretatik ateratakoa gauzatzeko partidak aurkeztu ditugu.
Iparralde etorbidea eta Maritxu Anatol kaleen artean dagoen Miren Nekane eremuaren erabilpena aztertzeko 33.000 euroko partida aurkeztu dugu. Gure taldearen iritziz, bertan gazteei zuzendutako bizitokiak egin daitezke, ezagunak baitira gazteeek etxebizitza duinak eskuratzeko dituzten zailtasunak. Eremu horretan ere, hiriko elkarteen esku egongo liratekeen guneak eraikitzea proposatzen dugu.
Legearen arabera, udalek bigarren salmentan jartzen diren babeseko etxebizitzak erosteko lehen aukera dute, baina Irungo udalak ez du eskubide hori gauzatzen. Eskubide hori gauzatzeko 750.000 euroko partida eskatzen dugu.
Energia:
Gure taldearen aspaldiko eskaera da energiaren zerbitzu berdea sortzearena: 2011-2015 legegintzaldian gaia mahai gainean jarri genuen, 2015 urteko haustekundeen herri programan eskatu genuen eta urte horretako aurrekontuetan gaia txertatzen saiatu ginen. Zinez uste dugu orain baldintza guztiak ematen direla Irunen eman behar den trantsizio ekologikoaren lidergoa hartuko duen zerbitzua sortzeko. Horretarako 150.000 euroko partida sortzea eskatu dugu.
Merkataritza:
Udal gobernuak aurkeztutako aurrekontu proiektuan merkataritzari bideratutako partida jasotzen da. Baina Irungo merkatalgune txikiek bizi duten egoera zailari aurre egiteko, beharrezkoa jotzen dugu partida handitzea, eta baita hauek emateko erabiltzen diren irizpideak aldatzea. Hala, partida 175.000 eurotan handitzea eskatzen dugu, horietatik 100.000 euro K-biziak zaharberritzeko partidan eta gainontzeko 75.000 euroak merkatari eta merkatarien elkarteentzako aktibitateetarako partidan.
Gazteria:
Gazteria arloak garrantzia handia du, eta udalak garrantzia handiagoa eman diezaion eskatu dugu, horretarako teknikari bat kontratatuz. Honetara bideraturako 60.000 euroko partida sortzea eskatu dugu.
Berdintasuna:
Emakumearen etxea sortzeari behingoz ekin behar zaiola deritzogu. Horretarako beharrezkoa ikusten dugu prozesua koordinatuko duen teknikaria kontratatzea eta hori dela-eta 60.000 euroko partida sortzea eskatu dugu.
Euskara:
Euskarari merezi duen garrantzia eta beharrezkoa duen indarra eman nahi diogu aurkeztu ditugun bi zuzenketen bidez: Irungo ikastetxeetan euskara erabilera bultzatzeko 50.000 euro eta Loidi bekaren ikerketaren txostenak jasotzen dituen gabeziak betetzeko 20.000 euro.
Memoria historikoa:
Irungo udaletik azken urteotan memoria historikoa landu izan den arren, aurrera eramandako lanek ez dute behar bezalako jarraikortasunik izan talde honen irititziz. Hori dela-eta, aurrekontu proiektuan jasotakoari 200.000 euroko gehikuntza prosatzen diogu.
Energiaren zerbitzu berdea sortzea proposatu du Irungo EH Bilduk
Koalizioak udal gobernuarekin partekatu nahi du gaiaz egindako lanketa sakona
| 2019-10-15 11:10:00
Hilabete honen hasieran, urriaren 4ean, Irungo Udalbatzak energia zerbitzu berdea abian jartzeko beharrezkoa den ikerketa egiteko partida txertatu zuen kreditu aldaketan Irungo EH Bilduren ekimenez. Ekimena, baina, ez zen berria izan, Jokin Melida (Irungo EH Bilduko bozeramailea), Ane Unanue (zinegotzia) eta Joxe Cayetano Diezek (Koalizioko kide eta zinegotzi ohia) goizean eman duten prentsaurreakoan nabarmendu dutenez. Hala, urteetan “ lanketa serio eta sakona “ egin dutela nabarmendu du Unanuek: “2011-2015 legegintzaldian gaia mahai gainean jarri genuen, 2015 hauteskundeetako herri programan energiaren zerbitzu berdea sortzea jaso genuen eta urte horretako aurrekontuetan gaia txertatzen saiatu ginen”.
Energiaren zerbitzu berdearekin Irun “puntakoak diren herrien mailara hurbildu nahi du” koalizio abertzaleak. Joxe Cayetano Diezek azaldu duenez, “Europan jada 400 udal inguruk badute zerbitzu hau.” Diezek ekimenaren garrantzia nabermendu du: “Energia eta zerbitzua, horiek dira klabeak; zerbitzuren eginkizuna irundarron ongizatea hobetzea funtsezko helburua eduki behar duelako.”
Diezen azalpenaren arabera, zerbitzu horrek Irunen egin beharreko trantsizio energetikoaren lidergoa eraman behar du. Hala, lau helburu aipatu ditu koalizio abertzaleko kideak: “Egungo gure energia kontsumoa murriztea, energia berriztagarri eta garbien erabileraren aldeko apustu publiko sendoa egitea, hiritar askoren kalteberatasuna eta pobrezia (energetikoa, kasu honetan) murriztea, kohesio soziala hobetuz; eta laugarrena, Irungo ekonomia bultzatzea, energia berriztagarriei loturiko ekipo, ondasun eta zerbitzuko enpresa berrien sorrera ahalbideratuko delako”
Azkenik, koalizioak “sakon landutako” proposamen metodologikoa udal gobernuarekin partekatu nahi duela zehaztu du Diezek: “Ez da zaila izango akordioetara iristea benetako Irungo eredu energetikoa aldatzeko lidergoa hartu nahi baldin bada, eta denok ulertzen badugu klima aldaketarena arazoa izanda, gure herriaren onurako aukera bihurtu dezakegula.”