Legebiltzarra
Donostialdean, Bidasoaldean eta Ezkerraldean bereziki saltoki handiak ireki edota handitzeko martxan dauden proiektuek “merkataritza txikiaren apokalipsia” ekar dezaketela ohartarazi du EH Bilduk gaur Legebiltzarrean, eta, arrisku horrekin arduratuta, bide eman dio saltoki handiak ireki eta handitzea arautzen eta mugatzen duen lege proposamen bati, oposizioko beste bi taldeekin batera. Helburua, finean, merkataritza txikiaren jarduera babestea da, azpimarratu du Iker Casanovak.
EH Bilduko legebiltzarkideak azaldu duenez, EH Bildu planteatzen ari den legeak “segurtasun juridiko osoa dauka europar epaitegien legedia eta jurisprudentzia aintzat hartzen duelako” eta dendari txikien etengabeko eskari bati erantzuten dio. Horren ildotik, Casanovak sektorean ordena jarri beharra aldarrikatu du, ez delako onargarria instituzioek mota guztietako abantailak eta erraztasunak ematea konpainia handiei merkatari txikien kaltetan, horrek ehunka dendaren etorkizuna arriskuan jartzen baitu.
Auzitegi Gorenak –adierazi du Casanovak– bertan behera utzi zituen 2015ean merkataritza arloa arautzen zuen Lurraldeko Plan Sektorialean jasotako mugak eta, geroztik, Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan ez dago saltoki handiak irekitzeko edo handitzeko mugarik, baina, legebiltzarkideak zehaztu duenez, ez legalki ezinezkoa delako, interes orokorra lehenestearren, baizik eta EAJ-PSE Gobernuak horretarako eta merkataritza txikia babesteko behar ziren urratsak eman ez dituelako. Hori dela eta, Casanovak utzikeriaz aritzea leporatu dio Jaurlaritzari. Oposizioak hartu behar izan du ekimena horregatik, sektorean ordena jarriko duen legea sustatzeko. “Tarte honetan, 2015etik, EAJ eta PSEk erabateko ezgaitasuna erakutsi dute, ez dira kapazak izan saltoki handien erregulazioan euren zabarkeriaren ondorioz zeuden gabeziak konpontzeko”. Eta are okerrago, 2015az geroztik bi alderdi horiek erraztasun guztiak eman dituzte saltoki handiak irekitzeko hainbat udaletan, Donostia eta Hondarribikoetan kasu.
Ikusirik Kristau Eskolan eta AICEn bildutako itunpeko ikastetxeetako lan gatazkak konpondu gabe jarraitzen duela eta gaur eta biharko greba jardunaldiek konponbidea oso urrun dagoela erakusten dutela, EH Bilduk ezinbestekotzat eta premiazkotzat jo du Hezkuntza Sailak behingoz bere ardurari heltzea eta lidergoa hartzea gatazka desblokeatzeko. Hori dela eta, Rebeka Uberak legez besteko proposamena aurkeztu du Legebiltzarrean helburu horrekin. “Parlamentuak patronalaren eta sindikatuen artean bitartekaritza lanak egiteko eskatu zion martxoan Jaurlaritzari, baina honek muzin egin dio agindu horri eta eskuak garbitu baino ez du egin. Hezkuntza Sailaren arduragabekeria itzela da eta bada garaia dagokion erantzukizunez jokatzeko eta behingoz esku hartzeko. Gobernuak ezin du ahaztu itunpeko irakaskuntzaren ardura ere berari dagokiola, hezkuntza sistema osoaren arduraduna delako eta ikastetxe horiek finantziazio publikoa jasotzen dutelako”.
EH Bilduren ekimenaren arabera, Hezkuntza Sailak lidergoa hartu behar du gatazka desblokeatzeko eta esku hartu behar du patronalaren eta sindikatuen arteko akordio bat sustatzeko. Uberak proposatu duenez, bi aldeek adostasunak bilatu behar dituzte langileen birkokapenaren eta soldaten inguruan, betiere kontuan hartuta azken urteotan eroste ahalmena galdu dutela, akordioaren iraupena eta lanpostuen kontsolidazioa. Halaber, akordioak, dio Uberak, “lan pertsonalerako erreserbatutako ordu osagarriei buruzko planteamendu bat jaso beharko luke”.
EH Bilduren ekimenez, Legebiltzarrak 2020an 2013ko soldata maila berreskuratzeko eskatu dio Jaurlaritzari, %7-9ko igoerak, eta kasu batzuetan %40koa, ekarriko dituena. Gobernu eta Podemosen arteko akordioak ez du inolako igoerarik aurreikusten datorren urterako.
Lanak hasi aurretik portuaren eta itsasadarraren garbiketa eta babesa bermatu eta ontzi guztien inbentarioa egiteko galdegin dio Jaurlaritzari, bai eta prozesu parte-hartzailea irekitzeko ere, proiektua hobetze aldera.
Jasangarritasun Energetikoaren Legearen 100 milioiko finantziazioa eskatzeari ere uko egin dio aurrekontuei buruzko akordioan. Gutxienez 2024. urterako uzten du legea betetzeko obligazioa.
Maider Otamendiren ustez, “etxebizitza eredu berriek erantzun alternatiboa eskaini diezaiekete merkatu librean erostea edo alokatzea ia ezinezko duten kolektibo askori”.