AKTUALITATEA

| 2024-12-09 11:50:00

Aurreakordioaren ardatz nagusiak dira etxebizitza, egoitza-plaza publikoak sortzea, berriztagarriak hedatzeko eskualdeko eztabaida-prozesuak, eta tokiko finantziazioa handitzea, eta 33 milioi eurotik gorako balioa izango du legegintzaldi honetarako

Araba. 2024-12-09 | EH Bildu Araba batzarkide taldeak gaur aurkeztu du 2025eko aurrekontuen proiekturako EAJren eta PSEren Foru Gobernuarekin lortutako aurreakordioa. Eva Lopez de Arroyabe batzarkide taldeko bozeramailea hedabideen aurrean agertu da akordioa aurkezteko, eta pozik agertu da, baina argi utzi du «hauek ez direla EH Bilduren aurrekontuak, EAJk eta PSEk osatutako Foru Gobernuaren aurrekontuak baizik». Aurreakordioa datorren asteazkenean eztabaidatu eta bozkatuko dute, EH Bilduko Arabako militanteekin egingo duten batzarrean.

Aurreakordioaren ardatz nagusietako bat etxebizitza eskuratzea da. Lopez de Arroyaberen arabera, «aurrekontu-akordio honi esker, Araban Bizibedi programa jarriko da abian, tokiko erakundeek landa-eremuan etxebizitza sozialak eta gazteentzako etxebizitzak sortzeko laguntza-programa. Guztira 10,5 milioi euro izango ditu hurrengo hiru urteetarako, eta horietatik 3,95 milioi 2025eko ekitaldian gauzatuko dira». «Akordio horri esker, Arabako Foru Aldundia eragile aktibo bihurtuko da, lehen aldiz, Toki Erakundeekin elkarlanean, landa-eremuan etxebizitzak sustatzeko», adierazi du bozeramaileak.

Zaintzen arloan, EH Bilduk adierazi du Foru Aldundiak hamarkada bat baino gehiago zeramala Araban egoitza-plaza publikorik sortu gabe. Sinatutako aurreakordioaren bidez, «lortu dugu, lehen aldiz hamarkada batean baino gehiagotan, Arabako Foru Aldundiak adinekoentzako egoitzetan plaza publikoak sortzeko konpromisoa hartzea. 2013an Abetxukuko egoitzak ateak ireki zituenetik, Foru Aldundiak ez du plaza publiko bakar bat ere sortu. Arabako Mendialdea egoitza publikorik ez duten Arabako hiru eskualdeetako bat da, eta akordioari esker, Kanpezuko egungo Etxebizitza Komunitarioa egoitza-baliabide integral bihurtuko da 2026an», esan du Lopez de Arroyabek.

Trantsizio ekosoziala EH Bilduren lehentasun nagusietako bat izan da azken urteotan. Gai honetan, Eva Lopez de Arroyabek esan du «egungo egoera jasanezina» dela. «Azken urteotan gobernuek beren betebeharrak baztertu izanak eragin du kaos-sentsazio hori. Guk uste dugu Solariakoa bezalako proiektuak geldiarazi behar direla, 32 zentral fotovoltaiko eta Zierbenara 100 kilometro baino gehiagoko ebakuazio-linea aurreikusten dituena, edo Forestaliak Gasteizen Aragoin sortutako energia ebakuatzeko proiektatutako goi-tentsioko 200 kilometroak».

Horrela, aurreakordioari esker, «Foru Gobernuaren konpromisoa lortu dugu, Eusko Jaurlaritzarekin lankidetzan, Trantsizio Energetikoari eta Klima Aldaketari buruzko Legean jasotako deliberazio-prozesuak arintzeko, 2025ean zehar burutzeko helburuarekin. Eztabaida-prozesu horiek lagundu beharko dute egungo egoera argitzen eta lurraldean berriztagarriak behar bezala hedatzea antolatzen, arrazoizko helburu gauzagarriak ezarriz». Horretarako, foru-kontuetan 80.000 € erabiliko dira Eusko Jaurlaritzari laguntzeko, hau da, 10.000 € bideratuko dira eskualde bakoitzean eztabaida-prozesu horiek garatzeko.

Azkenik, EH Bildurentzat beste funtsezko alderdi bat da tokiko finantzaketa hobetzea, zabaltzea eta egonkortzea. Zentzu horretan, Eva Lopez de Arroyabek gogorarazi du azken igoera EH Bilduk lortu zuela 2016an, orduan FOFELi egindako ekarpena % 0,5 handitu baitzen. «Egungo arauak 27 urte ditu. Denbora horretan, herriek eta haien eskumenek aurre egin beharreko erronkak handitzen joan dira, baina finantzazioa ia ez da handitu. Hemendik aurrera, FOFEL Arabako Lurralde Historikoko baliabide erabilgarrien % 36,66 izango da gutxienez, hau da, egungo esleipena baino % 0,72 gehiago».

Beste partida batzuk

Partida nagusi horiez gain, EH Bilduk beste batzuk sartzea ere lortu du, besteak beste, etxebizitza komunitarioetan 24 orduko arreta ematea, mendekotasuna baloratzeko talde berri bat sortzea eta egoitza pribatuetako langileek bizi duten lan-gatazkari irtenbidea ematen laguntzeko bultzada ekonomikoa ematea, hitzarmen propio bat sinatzeko, besteak beste, zaintzen arloan.

Trantsizio ekosozialean, energia-komunitateak 1,3 milioi euro gehiagorekin bultzatzea lortu dute, baita hurrengo ekitaldietarako konpromiso-kredituak ere, 2,2 milioiko balioarekin. Gainera, foru garraio publikoa doakoa izango da 18 urtetik beherakoentzat, eta lehen sektoreak desagertzeko arriskuan dauden nekazaritza eta abeltzaintzako ustiategien errolda bat eta lehen sektorean prestakuntza jasotzeko eta proiektu bat hasteko prest dauden gazteen errolda bat izango ditu. Horrekin batera, nekazaritza-lurren bitartekaritza-zerbitzu publiko bat sortuko da, merkatura ateratzen diren balio agroekologiko handiko lurrak erroldatzeko. Azkenik, lurraldeko eraldaketa-zentroei bultzada bat emango zaie, Mendialdea eta Gaubeako proiektuei buruz dauden azterlanak eguneratuz, ondoren zentroen sare integral bat sortu ahal izateko.

Lurralde-orekari dagokionez, EH Bilduk konpromiso politikoa lortu du: Gobernuak toki-erakundeen finantzaketa-ereduaren finantza-nahikotasunari eta ekitateari buruzko azterketa egitea, eta kontzejuei zuzendutako laguntza-lerro berri bat sortzea, etorkizuneko plan estrategikoak eta biziberritzeko proiektuak egin ahal izateko.

Azkenik, aurrera egin da Foru Suhiltzaileen Erakunde Autonomoan plaza berriak sortzen. 2025. urtean, sarjentu izateko 6 plaza sortuko dira, eta plantilla handituz joango da 2027ra arte, pixkanaka, egitura operatiboan 229 kide izatera iritsi arte. Horrela, erakundeko langileen aldarrikapen historikoetako bat lortuko da.